YORKENDDARYO

YORKENDDARYO — Markaziy Osiyodagi daryo, Xitoyning shimoli g’arbida, Tarim daryosining eng uzun o’ng irmog’i. Uzunligi 1068 kilometr. Havzasining maydoni 81,4 ming kilometr kvadrat. Qoraqurum tizmasidagi muzliklardan boshlanadi. Yuqori oqimi Kunlun … Read More

YORKEND ZILZILASI

YORKEND ZILZILASI Xitoyning Sintszyan Uyg’ur Muxtor rayoni Yorkend vohasida 1897 yil 22 avgustda ro’y bergan. Markaziy Osiyoda sodir bo’lgan eng kuchli zilzilalardan. Bu zilzila oqibatida Yorkend, Qashqar shahri va unga … Read More

YORKEND

YORKEND (qadimgi nomi Sakarao’l, xitoycha Shache) — Xitoyning Sintszyan Uyg’ur Muxtor rayonidagi shahar, Qashqar viloyatining Yorkend tumani markazi (1980 yilgacha Qashqar viloyati markazi). Taklamakon cho’lining g’arbiy qismida, Yorkend daryoning o’ng … Read More

YORIQTISHLILAR

YORIQTISHLILAR (Solenodontidae) — tuban hasharotxo’rlar oilasi. Yuqori va o’rta oligosendan ma’lum. Oyoqlari beshbarmokli, old oyoqlari bilan tovonda, orqa oyoqlari bilan barmoqda yuradi. Qo’ltig’i va chovlari ostida kuchli hidli suyuklik ajratadigan … Read More

YORIQ SUVLARI

YORIQ SUVLARI — intruziv, metamorfik, cho’kindi va vulkan tog’jinslari yoriqlarida to’plangan erkin (gravitatsion) yer osti suvlari. Asosan qor, yomg’ir, ba’zan, oqar suvlarning yig’ilishidan paydo bo’ladi. Yoriq suvlarining quyidagi turlari farq … Read More

YORITQICHLARNING TO’SILISHI

YORITQICHLARNING TO’SILISHI, Quyosh va oy tutilishlari — Oy o’zining yer atrofidagi harakati davrida uzoq yoritqichlar (yulduzlar) oldidan o’tib, ularni to’sishi hodisasi. Ko’pincha, yulduzlar to’siladi. Yulduz qanchalik ravshan bo’lmasin, u oy … Read More

YORITQICH BALANDLIGI

YORITQICH BALANDLIGI (h) ufq tekisligi bilan yoritqich (yulduz, Sayyora va boshqalar) ga yo’nalgan chiziq orasidagi burchak. Vertikal doyra yoyi bilan o’lchanadi. Osmon gumbazi kurinma sutkali aylanganligi sababli Yoritqich balandligi o’zgarib … Read More

YORITISH JIHOZLARI

YORITISH JIHOZLARI bino, kucha, xiyobonlar va boshqalarni yoritish uchun foydalaniladigan qurilmalar (yoritish asboblari va yoritish qurilmalari, yoritish armaturalari). Yoritish asboblari — yoritish, nurlatish, yorug’lik signalizatsiyasi yoki proektsiyalash uchun mo’ljallangan asboblar; … Read More

YORITISH

YORITISH — ob’yektlarning ko’rinish sezgirligini yaxshilash yoki ularni yorug’lik sezgir materiallarga tushirishni ta’minlash maqsadida ma’lum miqdorda yoritilganlik yaratish. Yoritishning tabiiy, sun’iy va aralash xillari bor. Tabiiy Yoritish inson uchun eng … Read More