YULDUZ XARITALARI

YULDUZ XARITALARI — yulduzlar osmoni yoki uning bir qismi xaritasi. Osmon qo’shni qismlari yoki ba’zi qismlarining yulduz xaritalari yulduz atlaslari deb ataladi. Yulduz xaritalari kerakli yulduzlarga teleskopni to’g’rilash, yulduz kataloglarida … Read More

YULDUZ TURKUMLARI

YULDUZ TURKUMLARI — yulduzlarni topish va belgilashni osonlashtirish uchun osmon gumbazining shartli ravishda ajratilgan qismlari; eng yorqin yulduzlar hosil qilgan o’ziga xos shakllar. Ular afsonaviy qahramonlar (masalan, Gerkules, Persey, Yeridan … Read More

YULDUZ YORQINLIGI

YULDUZ YORQINLIGI — yulduz nurining kuchini, ya’ni yulduzning birlik fazoviy burchakda nurlayotgan yorug’lik oqimini ifodalovchi miqdor. 3,81033 erg/ sek ga teng bo’lgan Quyosh yorqinligi birligida ifodalanadi. Yulduz yorqinligi tushunchasi umumiy … Read More

YULDUZ VAQTI

YULDUZ VAQTI — yulduz sutkasiga asoslangan vaqt hisobi; bahori teng kunlik nuqtasining yuqori kulminasiyadagi vaqtidan uning istalgan vaziyatda bo’lishigacha o’tgan vaqt. Yulduz vaqti yulduz soatlari yordamida soat, minut, sekundlar bilan … Read More

YULDUZ ATMOSFERASI

YULDUZ ATMOSFERASI — yulduzning nurlanish spektri paydo bo’ladigan tashqi qatlami. Bunday qatlam avval quyoshda kashf etilgan. Atmosfera tufayli Quyosh gardishida yorqinlik bir tekis tarqalmagan va Quyosh spektrida yutilish chiziqlari yaxshi … Read More

YULDUZ ASTRONOMIYASI

YULDUZ ASTRONOMIYASI astronomiyaning yulduzlar sistemasining tuzilishi, tarkibi, dinamikasi va evolyutsiyasining umumiy qonuniyatlarini tadqiq qilish va bu qonuniyatlarni bizning yulduzlar sistemamiz (Galaktikamiz) ga tatbiq qilinishini o’rganish bilan shug’ullanuvchi bo’limi. Alohida yulduzlar, … Read More

YULDUZ ASSOTSIATSIYALARI

YULDUZ ASSOTSIATSIYALARI — ma’lum tur yoki spektral sinfga yulduzlarning taxminan bir davrda paydo bo’lgan guruhlari. Ov assotsiatsiyalar va T assotsiatsiyalar ma’lum. Ov assotsiatsiyaga O, Vo, V1 va V2 spektakl sinflarga … Read More

YUKSAK QISQICHBAQASIMONLAR

YUKSAK QISQICHBAQASIMONLAR — qisqichbaqasimonlar kenja sinfi. Asosiy belgilari — boshi 5, ko’kragi 8, qorin bo’limi 6 bo’g’imdan iborat; faqat yupqa sovutli qisqichbaqalar qorin bo’limi 7 bo’g’imli; qorin oyoqlari rivojlangan. Boshi … Read More

YUKSAK O’SIMLIKLAR

YUKSAK O’SIMLIKLAR — evolyutsion taraqqiyot natijasida murakkab morfologik tuzilishga ega bo’lgan, tanasi poya va bargga differentsiyalangan o’simliklar. Ularda ko’p hujayrali murtak (embirion) hosil bo’ladi. Yuksak o’simliklarga xos belgilardan biri jinsiy … Read More