Автор: Admin

ZAHARLI ZAMBURUG’LAR — tarkibida turli zaharli moddalar (masalan, alkaloidlar) bo’ladigan zamburug’lar. Ko’pchilik Zaharli zamburug’larning alkaloidlari, asosan, hazm organlariga ta’sir etadi. Masalan, don ekinlarida uchraydigan qorakuya (qoramig’ — Claviceps rifigea) ning … Read More

ZAHARLI JONIVORLAR — boshqa organizmlar uchun doimo yoki vaqtinchalik zaharli bo’lgan moddalarni o’z organizmida saqlovchi jonivorlar. 5 mingga yaqin turi ma’lum. Zaharli jonivorlardan ilonlar, chayonlar, o’rgimchaklar, malhamchi qo’ng’izlar va boshqalar … Read More

ZAHARLAR — organizmga ta’sir etganda uning hayot faoliyatini buzib, hayotni xavf ostida qoldiradigan moddalar. Tirik organizmga ta’sir ko’rsatadigan barcha moddalar, jumladan dorilar ham yuqori kontsentratsiya va dozada ma’lum darajada uni … Read More

ZAHARLANISH, intoksikatsiya — zaharli modda organizmga og’iz, me’da-ichak, nafas yo’llari orqali kirganda, teridan so’rilganda, teri ostiga, orasiga, venaga yuborilganda ro’y beradigan kasallik holati. Organizm faoliyatining izdan chiqishi bilan kechadi. Zaharlanishning … Read More

ZAHAR BEZLARI — hayvonlarda zahar ishlab chiqaruvchi maxsus bezlar. Zahar bezlari ko’pincha jarohat yetkazuvchi organ bilan bog’langan. Kiprikli chuvalchanglar Zahar bezlari ko’p hujayrali (Acoela, Polycladida), noksimon. Nemertinlarda zaharli moddani Xartumning … Read More

ZAHABIY, Abu Abdulloh Shamsuddin Muhammad ibn Ahmad (1274, Damashq — 1348) — mashxur tarixchi va muhaddis. Damashq va Qohira madrasalarida tahsil olgan, so’ng Damashq madrasasida mudarrislik qilgan. Islom olamida tarix … Read More

ZAG’CHAKO’Z (Myosotis L.) — govzabondoshlar oilasiga mansub birikki yillik, ba’zan ko’p yillik o’tlar turkumi. Bargi ketma-ket joylashgan. Guli— gajak to’pgul, havorang (chala ochilgani pushti). Changchisi nay ichida. Mevasi— to’rt bo’lakchali … Read More

ZAG’CHA (Corvus monedula) — chumchuqsimonlar turkumining qarg’asimonlar oilasiga mansub qush. Tanasining uzunligi 30-39 santimetr. Rangi, asosan, qora, bo’yni to’q kulrang. 4 ta kenja turi bor. Yevropa va Osiyoda uchraydi. Zag’cha … Read More

ZAG’IZG’ON, hakka (Pica pica) — chumchuqsimonlar turkumining qarg’asimonlar oilasiga mansub qush. Tanasining uzunligi 45-48 santimetr. Yevropa, Osiyo, Shimoliy Amerika, Shimoliy-G’arbiy Afrika, O’rta Osiyo, Qozog’iston, Janubiy va G’arbiy Sibirda tarqalgan. Zag’izg’on … Read More

ZAQQUM, Anchar (Antiaris) — tutdoshlar oilasiga mansub o’simliklar turkumi. Bir uyli daraxt yoki butalardan iborat. Guli mayda, ko’rimsiz, changchilari kallaksimon to’pgul, urug’chisi shoxlarda bittadan joylashgan. Osiyo, Afrika tropiklarida va Madagaskar … Read More