Рубрика: A harfi

AVIATSIYA MAYOG’I — uchuvchiga kechasi va tuman vaqtlarida aerodromni ko’rsatib turuvchi signal qurilmasi. Ilgari (1938-40 yillarda) ikki xil: havo yo’li va aerodrom Aviatsiya mayog’i bo’lar edi. Havo yo’li Aviatsiya mayog’i … Read More

AVIATSIYA KUCH QURILMASI — samolyotda tortish kuchi, vertolyotda esa ko’tarish kuchi hosil qiladigan dvigatel va boshqa zarur tizim va qurilmalar majmui. Porshenli dvigatel o’rnatilgan samolyotning vinti ham, vint qanotlarini burish … Read More

AVIATSIYA DVIGATELI – uchish apparatlari (samolyot, vertolyot va boshqalar) ni harakatlantiruvchi issiqlik dvigateli. Birinchi Aviatsiya Dvigateli bug’ dvigateli edi; u 1885 yilda A. F. Mojayskiy samolyotiga o’rnatiddi. Keyingi Aviatsiya Dvigateli … Read More

AVIATSIYA VARIOMETRI — samolyotning ko’tarilish va pasayish tezligi o’zgarishini ko’rsatuvchi nazorat o’lchov asbobi.

AVIATSIYA ASTRONOMIYASI — amaliy astronomiya bo’limi. Asosan, samolyotning vaziyatini va harakat yo’nalishini aniqlash bilan shug’ullanadi. Uchish paytida maxsus asbob (sekstant) yordamida samolyotdan ko’rinayotgan osmon yoritqichlarining balandligi va kuzatish vaqti aniqlanadi. … Read More

AVIATSIYA ASBOBLARI — samolyotdagi nazorat-o’lchov ishlarini bajarishda ishlatiladigan jihozlar. Uchuvchi, shturman, bort muhandisi (texnigi) kabinalarida o’rnatiladi. Vazifasi jihatidan uch guruhga bo’linadi. Birinchi guruhga dvigatel asboblari, ikkinchi guruhga pilotaj-navigasiya asboblari, uchinchi … Read More

AVIATSIYA (Fransuzcha aviation, lotincha avis — qush) — havodan og’ir uchish apparatlarida yer atrofidagi havo bo’shlig’i (atmosfera)da parvoz qilish bilan bog’liq tushuncha. Aviatsiyada samolyotlar, vertolyotlar, planerlar ishlatiladi. Shu apparatlardan parvoz … Read More

AVIATRASSA — fuqaro havo flotining turli samolyotlari va vertolyotlari muntazam ravishda qatnaydigan havo yo’li. Aviatrassada aerodromlar va boshqa vositalar (yo’l chiroqlari, tanish belgilari, aviasiya mayoqlari va hokazo) bo’ladi. Fuqaro aviatsiyasida … Read More

AVIAMODEL — samolyot yoki boshqa uchish apparatining qo’lda uchirish uchun yasalgan nusxasi.

AVIAMODELCHILIK (avia… va lotincha modulis — o’lchov) — uchish apparati modellarini yasash va uchirish. Aviamodelchik yoshlar texnik ijodi turlaridan biri. Uchmaydigan (geometrik shakli o’xshatiladigan tarixiy yoki zamonaviy samolyot nusxasi) va … Read More