CHILONJIYDA

CHILONJIYDA, unabi, Xitoy xurmosi (Ziziphus Mill.) — jumrutdoshlar oilasi, zizifus turkumiga mansub daraxt yoki buta; ekiladigan meva daraxti. Osiyo, Afrika, Shim. Amerika, Avstraliyaning tropik va subtropik mintaqalarida o’sadigan 50 dan … Read More

CHILLISOY

CHILLISOY — Toshkent viloyatidagi soy. Uzunligi 35 kilometr. Suv sarfi 4 metr kub/sekund. Chillisoy Buzsuv kanalidan boshlanadigan chap Sohil Qorasuv kanalidan suv oladi va Bo’ka tumanidagi bir necha kollektor (tashlama) … Read More

CHILLASHIR

CHILLASHIR (chilla va fors-tojikcha — sut) — odamda to’xtovsiz ich ketishi, glossit, anemiya, ozib ketish bilan kechadigan kasallik. Asosan, subtropik va tropik iqlimli joylarda uchraydi. Chillashir hammada, ko’proq tuqqan ayollarda … Read More

CHILLAKI

CHILLAKI — 1) mahalliy ertapishar xo’raki uzum navi. Chillakining qizil Chillaki va oq Chillaki xillari bor. O’zbekistan, Tojikiston, Qirgizistonda tarqalgan. Sharqiy ekologik-geografik navlar guruhiga kiradi. Tupi o’rtacha o’sadi. Bargi mayda … Read More

CHILLADAGI SEPTIK KASALLIKLAR

CHILLADAGI SEPTIK KASALLIKLAR — chilla davrida uchraydigan infektsion kasalliklar. Bularni xilma-xil mikroorganizmlar — stafilokokk, streptokokk, ichak tayoqchasi, pnevmokokk, Klebsiella, ko’k yiring tayoqchasi, gonokokk, anaerob qo’zg’atuvchilar va hokazolar qo’zg’atadi. So’nggi yillarda … Read More

CHILLA O’TIRISH

CHILLA O’TIRISH — sufiylarga va muridlarga xos odat. Muridning 40 kun davomida uydan chiqmasdan toat-ibodat qilishi tushuniladi. Yirik sufiy namoyandalarining qarorgohlari (masalan, Turkiston shahridagi Ahmad Yassaviy, Buxoro yaqinidagi Bahouddin Naqshband … Read More

CHILLA DAVRI

CHILLA DAVRI — tug’ruqdan (yo’ldosh tushgandan boshlab) keyingi 6 — 8 haftagacha bo’lgan davr. Tug’ruqdan keyingi birinchi soatlar (1 sutkagacha) esa ilk chilla davri hisoblanadi. Bu muddatda ko’p qon ketish … Read More

CHILLA

CHILLA (fors-tojik — qirq) — turmushdagi ba’zi hodisaqolatlarning eng og’ir, xatarli yoki ma’suliyatli davrini anglatuvchi tushuncha. Chilla, odatda, 40 kun hisoblanadi. O’zbekiston hududida yoz Chillasi yoki yozgi Chilla 25 iyundan … Read More

CHILKAKLIK

CHILKAKLIK (Ammoperdix grise ogularis) — qirg’ovullar oilasiga mansub kush. Og’irligi 200 grammcha. Nari kulrangsarg’ish, pushti tusda. Biqinida jigarrang va qora yo’llari bor, peshonasi va ko’zining atrofi ham qora. Tumshug’i qizg’ish, … Read More

CHILIM

CHILIM — tamaki solib chekiladigan asbob. Qadimdan O’rta Osiyoda, shuningdek, Turkiya, Eron, Hindiston, Xitoy, Afg’onistonda keng tarqalgan. Asosan, qovoqning alohida navidan, ba’zan, metall (mis, bronza, kumush va boshqalar) dan tayyorlanadi. … Read More