Рубрика: F harfi

FLEKTIV TILLAR — grammatik, ba’zan leksik ma’nolar fleksiya yo’li bilan ifodalanadigan tillar; lingvistik tipologiya, tillarning morfologik tasnifidagi asosiy tushunchalardan biri. Flektiv tillar tushunchasi 1809 yilda nemis olimi F. Shlegel tomonidan … Read More

FLEKSURA (lotincha flexura — egilish, bukilish) — monoklinal tog’jinslari qatlamlarining «tirsak» yoki «zinapoya»Simon egilishi natijasida hosil bo’lgan tektonik struktura. Fleksuraning ko’tarilgan yoki botgan ikki qanoti qiya yoki deyarli gorizontal yotgan … Read More

FLEKSIYA (lotincha flexio — egilish, bukilish; bukik) — so’z o’zgarishlarida namoyon bo’ladigan grammatik kategoriyalar majmui ko’rsatkichi; shunday ko’rsatkichlardan foydalanadigan so’z o’zgarishi tizimining o’zi. Fleksiyada qo’shimchalar qo’shilishi yoki o’zakdagi ba’zi tovushlarning … Read More

FLEYTA (nemischa Flote) — puflama musiqa cholg’u asbobi. Obnus va boshqa daraxt yog’ochi (dastlab yog’ochdan, hozirda — asosan metall)dan yasaladi. Boshcha (puflanadigan og’zi va tiqini bilan) hamda 2 asosiy bo’g’indan … Read More

FLEGMONA (Yunoncha plegmone — isitma, yallig’lanish) — yog’ qavatining tarqoq, o’tkir yiringli yallig’lanishi. Paydo bo’lgan joyiga ko’ra, teri osti (yuza), muskullararo (chuqur), qorin orti, buyrak (paranefrit) va to’g’ri ichak atrofi … Read More

FLEBIT (Yunoncha phlebos — vena, itis — yallig’lanish) — venalarning yallig’lanishi. Qo’loyoq venalari flebiti, odatda, yuqumli kasalliklar, yiringli yaralar, abssess, flegmonaning asorati sifatida, shuningdek, tug’ruqsan keyin yuzaga kelishi mumkin. Aksari … Read More

FLAMINGOLAR, qizil qanotlilar (Phoenicopteriformes) — qushlar turkumi. Gavdasining uzunligi 91 — 120 santimetr. Tumshug’i pastga egilgan; tili va tumshug’i chetlaridagi muguz tishchalari yordamida balchiqdan va loyqalangan suvdan mayda qisqichbaqasimonlar, chuvalchanglar, … Read More

FIQH (Arabcha — bilish, tushunish) — musulmon huquqshunosligi, shariat qonunqoidalarini ishlab chiqish bilan shug’ullanuvchi Islom ta’limotining bir sohasi. «Fiqh» so’zi atama sifatida Qur’on va hadislarda qo’llanilgan. Fiqh Islom dini vujudga … Read More

FISHER EMIL GERMAN (1852.9.10, Eyskirxen — 1919.15.7) — nemis organik kimyogari. Strasburg universitetini tugatgan (1874). Myunxen (1879 yildan), Erlanger (1882 yildan), Vyursburg (1885 yildan), Berlin (1892-1919) universitetlari professor. Ilmiy ishlari … Read More

FISHER ERNST OTTO (1918.10.11, Solna) — nemis organik kimyogari. Myunxen oliy texnika maktabini tugatgach, shu maktabda ishlagan (1949 yildan), professor (1964 yildan). Ilmiy ishlari metallorganik birikmalar kimyosiga oid. Texnesiy (Ts) … Read More