Gifu

Gifu — Yaponiyadagi shahar, Xon- Syu o.ning o’rta qismida, Nagara Daryo- si sohilida. Gifu prefekturasining ma’muriy markazi. Aholisi 410,3 ming kishidan ziyod (1990-y.lar o’rtalari). T.y. tuguni. G. ipakchilik rnining markazi. … Read More

Giromagnit nisbat

Giromagnit nisbat — elemen- tar zarralar (atom, elektron va h.k.) mag- nit momentining ularning impuls mo- menti (harakat miqdori momenti) ga nis- bati. Har qanday elementar zarra noldan farkli impuls … Read More

Girokompas

Girokompas (Giro… va kompas) — geografik meridianiga nisbatan ke- malar yo’lini ko’rsatib beruvchi asbob. Ishlash tarzi giroskop b-n erning sut- Kalik aylanishi xossalaridan foyda- lanishga asoslangan; bu g’oyani frantsuz olimi … Read More

Girovertikal

Girovertikal (Giro… va ver- tikal), giroufq — ufq tekisligi yoki haqiqiy vertikal yo’nalishini hamda biror ob’ekt (mas, kema) ning ufq te- kisligiga nisbatan og’ish burchagini ko’rsatadigan asbob. Eng oddiy g.— … Read More

Giposmiya

Giposmiya (gipo… va Yun. osme — hid bilish) — hid bilish sezgisining susayishi. Bunday odam har qanday yoki ba’zi xidni sezmasligi mumkin. Bu- rundan nafas olish buzilganda, burun bo’shlig’ining shilliq … Read More

Gipoplaziya

Gipoplaziya (gipo… va Yun. Plasis — shakllanish, xrsil bo’lish), giponeziya — embrional rivojlanish buzilgani sa- babli to’qima, a’zo, gavdaning bir qismi va butun organizmning o’smay qolishi, chala etilishi. Turli a’zolardagi … Read More

Gidrosfera

Gidrosfera (gidro… va sfera) —Er kurrasidagi barcha suv —okean va dengizlar, Daryo, ko’llar va botqoqliklar, doimiy qorlik va muzliklar, tuproqdagi namlik hamda er osti suvi majmui. Ko’pincha, G. deganda okean … Read More

Gidrosulfatlar, bisulfatlar

Gidrosulfatlar, bisulfatlar — sulfat kislota (H2SO4) ning nordon tuzlari, mas, NaHSO4. Faqat ishqoriy metallarning g.i ma’lum. Ular quyi t-ralarda tegishli sulfatlarni sulfat kislota b-n o’zaro ta’sir etti- rib olinadi: K2SO4+H2SO4=2KHSO4. … Read More

Gidrosulfitlar, bisulfitlar

Gidrosulfitlar, bisulfitlar —sulfit kislota H2SO3 ning nordon tuzlari, mas, KHSO3. G. quyidagi reaktsiyada hosil bo’ladi: K2CO3+2SO2+H2O-«2KHSO3+CO2T. H2SO3 ning aksari o’rta tuzlari — sulfitlarga qarshi o’laroq, barcha g. suvda yaxshi eriydi, … Read More

Gidrostatika

Gidrostatika (gidro… va sta- tika) —gidroaeromexanikanshg suyuqlik muvozanatini va unga botirilgan jismga sokin suyuqlikning ta’siri- ni o’rganadigan bo’limi. Asosiy masa- lalaridan biri suyuqdikda bosimning taqsimlanishi (tarqalishi)dir. Bosim- ning taqsimlanishini bilgan … Read More