Gips

Gips (Yun. gypsos — bo’r, ohak) — 1) tabiiy g. — mineral; suvli kaltsiy sul- Fat tuzi CaSO42H2O; tarkibida sof holda Sao (32,56%). SO3 (46,51%), N2O (20,93%) bo’ladi. Monoklin sistemada … Read More

Gippokrat

Gippokrat (Hippokrates) (mil. AV. 460, Kos oroli — 377, Fessaliya), Buqrot, Abuqrat — yunon vrachi, ilmiy tibbiyot asoschilaridan biri. G. Yunonistonda mashhur bo’lgan shifokor Gippokratlar sulolasining o’n sakkizinchi avlodi. U … Read More

Gipotermiya

Gipotermiya (gipo… va Yun. therme — issiqlik) — odam va issiq qonli hayvonlarda t-raning odatda- gidan pasayishi; bunga organizmda issiqlikning hosil bo’lishidan ko’ra ko’proq sarflanishi sabab bo’ladi. Ter- moregulyasiya (issiqlikning … Read More

Giposentr

Giposentr (gipo… va lot. Centrum — markaz) — zilzila o’chog’ining marka- zi. G. 0 dan 700 km chuqurlikgacha bo’lishi mumkin. G. joylashgan chuqurlik tez o’zgaruvchan buladi. G. Er osti silki- … Read More

Gipoteza

Gipoteza (Yun. hypothesis — asos, taxmin) — hodisalarning qonuniy (sa- babli) bog’lanishi to’g’risidagi taxm. mulohaza, faraz. G. ilmiy bilishni rivojlantirish uchun asos bo’ladi. G.ning mantiqiy jihatdan tahlil qilish (taqqoslash, analiz … Read More

Gipostil

Gipostil (Yun. hypostylos — ustunlar yordamida ko’tarilgan) — usti yopiq hashamatli xona (ibodatxona yoki sa- Roy zali) shiftining kolonnalar qatori ustiga tayantirib joylashtirilishi. G. yoki g.li zallar qad. Sharq me’morligida … Read More

Gipostaz

Gipostaz (gipo… va Yun. stasis — to’xtash, turg’unlik) — genlarning o’zaro ta’siri tiplaridan biri; bir gen ta’si- rini xromosomaning boshqa qismida yoki boshqa xromosomalarda joylashadi, ya’ni allel bo’lmagan gen yoki … Read More

Gipospadiya

Gipospadiya (Yun. hypospao — pastga tortaman) — tug’ma norasolik. Siydik chiqarish kanali ostining yoriq bo’lishi, shu sohaning quyi Femida homila shakllanayotgan davrda buzilish ro’y berishi, siydik chikarish kanali (uretra)ning takomillashmay … Read More

GIPODERMATOZLAR, o’qara

GIPODERMATOZLAR, o’qara — hayvonlar, asosan qoramollarda, qisman otlarda uchraydigan surunkali inva- Zion kasallik. Oddiy teri osti (orqa miya) bo’kalari (Hypoderma bovis) va janub teri osti bo’kalari (qizilo’ngach so’nasi) (Hypoderma lineatum) … Read More

Gipogonadizm

Gipogonadizm (gipo… va gona- dalar), gipogenitalizm — jinsiy gor- monlar etishmasligi oqibatida kelib chiqadigan va jinsiy a’zolar hamda ik- kilamchi jinsiy belgilarning etarli darajada rivojlanmasligi b-n ifoda- lanadigan kasallik holati. … Read More