Рубрика: I harfi

Ijroqo’m buva, Aminov Tursinbuva (1891-Qo’qon-1978) taniqli xalq askiyachisi. Dastlabki yillarda qishloq Kengashiga rais, jamoa mirobi bo’lgan. Ilk bor 1922 y. Bachqir qishlog’ida yuzboshi buva, Erkaqori Karimovlar bilan askiya qilishgan. Askiyani … Read More

Idealizm (Yunoncha idea so’zidan) — falsafadagi asosiy oqimlardan biri; ong, ruh, tafakkur birlamchi, materiya, tabiat, borliq ikkilamchi deb talqin etuvchi qarashlar tizimi. Materializmning muqobili. Idealizmning ob’yektiv va sub’yektiv shakllari bor. … Read More

Ierarxiya (Yunoncha hierarchia, hieros — avliyo va arche — hukmronlik, hokimiyat) — bir butun narsa yoki hodisalar ayrim qismlari yoki elementlarining yuqoridan quyiga tomon bir tartibda joy olishi. Fanga Ierarxiya … Read More

Ideal (Yunoncha idea — timsol, g’oya, tu-shuncha) — biror narsa, voqea va hodisaning oliy namunasi, kamoloti; ayrim shaxs, shaxslar guruhi, tabaqa va jamiyat intiluvchi oliy maqsad. Ijtimoiy-siyosiy Ideal — mukammal … Read More

Iqlimga moslashish, iqlimlashtirish — organizmlarning yangi hayot sharoitiga moslanishi va rivojlanishning barcha bosqichlarini o’tab, yashovchan avlod berishi. Iqlimga moslashish deganda organizmning faqat boshqa iqlim sharoitiga emas, balki yangi biosenozga moslashishi … Read More

Ivitish — 1) to’qimachilikda — tolali o’simliklar (kanop, zig’ir, jut va boshqalar) poyasidan tolalarni ajratib olish- ga tayyorlash jarayoni; bunda tolalarni bir-biriga yopishtirib turgan pectin moddalar eriydi (parchalanadi). Poya yoki … Read More

Iqlim mavsumlari – yilning iqlim xususiyatlari bo’yicha bo’linadigan qismlari. Iqlim mavsumlari va ularning davomiyligi yer sharining turli rayonlarida turlicha bo’lgan. Namlik bir tekis, temperatura amplitudasi kichik ekvator mintaqasida yilni Iqlim … Read More

Ishqorlar — suvda yaxshi eriydigan asoslar. Mendeleyev davriy sistemasi I va II guruhining asosiy guruhchasidan metall gidroksidlari va ammoniy gidroksid Ishqorlarga kiradi. Ishqorlar — oq, qattiq, gigroskopik (suvga o’ch) moddalar. … Read More

Ishsizlik nafaqasi — O’zbekiston Respublikasida ishidan, ishidagi daromadidan mahrum bo’lib qolgan fuqarolarga qonunda ko’zda tutilgan tartibda va miqdorda, davriy ravishda beriladigan pullik yordam; ishsiz shaxslarga moddiy kafolatlarning asosiy turi. 16 … Read More

Ishtaha — organizmning ovqatga bo’lgan yoqimli ehtiyoj sezgisi, shuningdek, unga kiradigan oziq moddalar miqdorini belgilaydigan fiziologik mexanizm. Ishtaha paydo bo’lishi bosh miyaning ovqat markazi faoliyati bilan uzviy bog’liq. Ishtahaning ochilishida … Read More