Jins

Jins (biologiyada) — jinsiy ko’payishni ta’minlaydigan hamda erkak va urg’ochi organizmlarni farq qilishga imkon beradigan belgilar majmui. Hayvonlarda Jins belgilari organizmning morfologik, fiziologik, biokimyoviy xususiyatlari, murakkab xatti- harakatlari va boshqalar … Read More

Jinsiy gormonlar

Jinsiy gormonlar — odam va umurtqali hayvonlar jinsiy bezlarida ishlanadigan biologik faol moddalar. Birlamchi jinsiy belgilar (gonadalardan tashqari) va ikkilamchi jinsiy belgilar namoyon bo’lishini ta’minlaydi. Jinsiy gormonlar kimyoviy tuzilishiga ko’ra, … Read More

Jirobus, girobus

Jirobus, girobus (Yunoncha Geros — doira va lotincha (omni) bus — barcha uchun) — mexanik energiya akkumulyatori — zalvar massasi (maxovigi) bo’lgan relssiz o’ziyurar arava. Maxovik to’plagan kinetik energiya hisobiga … Read More

Jovqosin

Jovqosin (Tulipalehmanniana) — loladoshlar (piyozdoshlar) oilasiga mansub ko’p yillik o’t. Piyozi tuxumsimon, yo’g’onligi 1,5—4 santimetr. Poyasi 20— 25 santimetr. Bargi 4 ta, buralgan, tuksiz, uchiga qarab ingichkalashib boradi, pastkisi nashtarsimon … Read More

Jogir, joygir

Jogir, joygir (fors. — joy ol) — Boburiylar saltanati davrida Hindistonda keng tarqalgan yer egaligi shakllaridan biri. Jogir egasi — jogirdor — Jogirdan undirilgan davlat solig’ining bir qismini olgan. Buning … Read More

Juzg’un, Qandim

Juzg’un, Qandim (Calligonum) — torondoshlar oilasining bir turkumi. O’rta Osiyoda 45 ga yaqin turi bor, asosan, cho’llarda o’sadi. Bo’yi 50 santimetrdan 3 metrgacha. Mevasi quruq, 4-8 qanotchali, changchilari 12-18 ta. … Read More

Jinsiy a’zolar

Jinsiy a’zolar — ko’payish a’zolari. Hayvonlarning jinsiy a’zolari jinsiy bezlar — gonadalar (urug’don va tuxumdon), jinsiy yo’llar (urug’va tuxum o’tadigan yo’llar) va kopulyativ a’zolardan iborat (bir qancha hayvonlarda tuxum yo’llaridan … Read More

Jinsiy gigiena

Jinsiy gigiena — jinsiy a’zolar kasalliklaridan, shuningdek, venerik kasalliklardan saqlanish, tug’iladigan farzandning sog’lom, oilaning mustahkam bo’lishini ta’minlash maqsadida ko’riladigan tadbirlar. Erkaklarning jinsiy gigienasi jinsiy a’zolarni toza tutish, venerik kasalliklar yuqishining … Read More

Jinsiy hayot

Jinsiy hayot — jinsiy halovat qaror topishiga qaratilgan murakkab jismoniy, ruhiy va ijtimoiy jarayonlar majmui. Jinsiy hayot urug’ (avlod)ni davom ettirishi bilan birga erkak va ayol o’rtasidagi ma’naviy yaqinlikni ham … Read More

Jinsiy tsikl

Jinsiy tsikl — jinsiy voyaga yetgan urg’ochi hayvonlarda ko’payish bilan bog’liq holda takrorlanib turadigan morfofiziologik jarayon. Yil davomida ko’payadigan hayvonlarda bu jarayon ko’p marta va to’xtovsiz takrorlanib turadi (polisiklik hayvonlar). … Read More