Рубрика: N harfi

Nodir-uzlat, mahjur, sharif (taxalluslari; ismi Muxammad Sharif) (1743 — hozirgi Kosonsoy tumani — ?, taxminan Qo’qon) — shoir va xattot. Kosonda o’qib, savod chiqargan, kotiblik qilgan. So’ng Qo’qonga kelgan va … Read More

Nodirov Turdi (1936.5.10, Toshkent) — kinorejissyor-operator. O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan san’at arbobi (1973). Moskva kinematografiya institutini tugatgan (1959). «O’zbekfilm»da operator (1959-61), O’zbekiston ilmiy-ommabop va hujjatli filmlar kinostudiyasida rejissyor-operator (1961-86), direktor (1976-86). … Read More

Nodir elementlar, siyrak elementlar — yer qatlamida juda kam uchraydigan elementlarning shartli nomi. Ular 45 ga yaqin metalldan iborat. Chunonchi: litiy (Li), rubidiy (Rb), tseziy (Cs), berilliy (Be), radiy (Ra), … Read More

Nodir Devonbegi xonaqohi — Buxorodagi me’moriy yodgorlik. Buxoro xoni Imomqulixonning vaziri Nodir devonbegi (Nodir Mirzo Tog’ay ibn Sulton) qurdirgan (1620-21). Labihovuz ansamblidan hovuz bilan birga bunyod etilgan. Peshtog’i hashamatli, ravog’ining … Read More

Nodir devonbegi madrasasi — Samarqanddagi me’moriy yodgorlik (1630-31). Nodir devonbegi mablag’iga qurilgan. Xoja Ahror xonaqoxi yonida joylashganligidan ba’zan xalq orasida Xoja Ahror madrasasi hamda quyosh va sherlar tasviri tushirilgani uchun … Read More

Nodir Devonbegi madrasasi — Buxorodagi me’moriy yodgorlik. Buxoro xoni Imomqulixonnchng vaziri Nodir devonbegi (Nodir Mirzo Tog’ay ibn Sulton) qurdirgan (1622-23). Nodir Devonbegi madrasasi Labi-hovuz ansamblining Sharqiy qismida joylashgan. Dastlab karvonsaroy … Read More

Nodim Namangoniy (taxallusi; asl ism-sharifi Sulaymonxo’ja Ulug’xo’ja o’g’li) (1844 — Namangan -1910) — shoir. Saidqulibek madrasasida tahsil ko’rgan. Arab, fors tillarini o’rgangan. Qo’qon va Toshkentda bo’lgan, fan-texnika yangiliklari, rus madaniyati. … Read More

Nogironlik, invalidlik — kasallik, shikastlanish, mayib- majruhlik, baxtsiz hodisalar tufayli butunlay yoki ma’lum muddat mehnat qobiliyatini yo’qotish. Jismoniy yoki akliy nuqsonlari borligi sababli ijtimoiy yordam va himoyaga muhtoj shaxs nogiron … Read More

Narx, baho — tovar qiymatining puldagi shakli; bozor iqtisodiyotida amal qiluvchi iqtisodiy dastak. Iqtisodiy tafakkur tarixidagi ayrim qarashlarda Narxni qiymatning mehnat nazariyasiga asoslanib talqin qilishgan, unga qiymatning puldagi ifodasi deb … Read More

Noosfera (Yunoncha noos — aql-idrok va sphaira — shar) — biosferannng inson aql-idroki hukmronlik qiladigan yangi holati. Noosferada inson biosfera rivojlanishini belgilab beradigan asosiy omil hisoblanadi. Noosfera tushunchasini 1927 yilda … Read More