Рубрика: P harfi

Personalizm (lotincha persona — shaxs) — falsafiy yo’nalish. Unga ko’ra, odam fiqolovchi mavjudot emas, harakat qiluvchi, muayyan mavqeni egallovchi shaxsdir. Personalizm 20-asrning boshlarida Rossiya (N. A. Berdyaev, L. Shestov) va … Read More

Persey — osmon sferasinmng Shimoliy yarim sharidagi yulduz turkumi. Eng yorug’ yulduzlari — a (Mirfak) va r (Al-xor) (1,8 va 2,2 -3,5 vizual yulduz kattaligida). Kursi, Andromeda, Uchburchak, Hamal, Savr, … Read More

Persey (miloddan avvalgi taxminan 213-166) — Makedoniyaning so’nggi shohi (179— 168). Rimga qarshi urushda (171 — 168), Rimga qarshi koalisiyani tashkil etib va unga bosh bo’lib bir necha g’alabalarga erishgan, … Read More

Perseidlar — Persey yulduz turkumidan chiqayotganga o’xshab ko’rinadigan meteor oqimi. Perseidlarni hosil qiladigan meteor jismlar bir necha irmoqlardan iborat (=10 mln. km diametrli) oqim dastasini tashkil etadi. Yer o’z orbital … Read More

Perron (Fransuzcha perron) — 1) temir yo’l stansiyalarida yo’lovchi poezdlari kelib to’xtaydigan va jo’nab ketadigan sahn — platforma; 2) me’morlikda — binoga taqab quriladigan past peshayvon (terrasa).

Perpetuum mobile (lotincha perpetuum mobile — abadiy harakatlanuvchi) — bir marta harakatga solib yuborilgandan keyin cheksiz uzoq vaqt o’z-o’zidan ish bajara oladi, deb faraz qilingan mashina.

Peroksidlar — tarkibidagi kislorod atomlari bir-biri bilan va kislorodga nisbatan elektr musbat element atomlari bilan bog’langan birikmalar.

Perlit, metallshunoslikda — po’lat va cho’yan strukturasining tarkibiy qismi. Ferrit va tsementit aralashmasidan iborat. Issiqlik ishlovchi berilishiga qarab, donachali va plastinkali tuzilishda bo’ladi. Perlit mustahkam va ancha plastik bo’lgani uchun … Read More

Periskop (Yunoncha periskopeo — atrofga qarayman, ko’zdan kechiraman) — bronemashina (tank)lar, suv osti kemalari, pana joylar, transheya va boshqalardan turib kuzatish uchun mo’ljallangan optik asbob. Periskopning piyodalar (okoplar), artilleriyachilar, tankchilar … Read More

Peripter (Yunoncha peripteros — Kolonnalar bilan o’ralgan) — arxaik va klassik davrdagi yunon ibodatxonasining asosiy turlaridan. 4 tomonidan ustunlar bilan o’ralgan to’g’ri burchakli bino. Peripter ichi yarim ochiq qism (pronaos), … Read More