Рубрика: P harfi

Puxtalik, ishonchlilik — buyumning belgilangan xizmat muddati davomida ish qobiliyati (ish ko’rsatkichlari)ni muayyan chegarada saqlagan holda o’z funktsiyasini bajarish xossasi. Buyum sifatini belgilovchi ko’p xususiyatlar ko’rsatkichi vaqt o’tishi bilan o’zgara … Read More

Puflama sozlar musiqasi — puflab chalinadigan sozlar ijrosidagi musiqa. Puflama hamda urma musiqa chol-g’ularidan iborat orkestr (yoki ansambl), shuningdek yakka sozlar uchun moslangan musiqa namunalaridan iborat. Qadimdan turli marosim, rasmiy … Read More

Ptolemey lag, Ptolemey lag o’g’li, Ptolemey I Soter (xaloskor) — Misr hokimi (miloddan avvalgi 323 yildan), podshosi (miloddan avvalgi 305-283). 323 yil diadoxlarning qaroriga ko’ra, Aleksandr (Iskandar) saltanati 1-marta parchalanganda … Read More

Psixofiziologiya — psixik va fiziologik jarayonlar o’rtasidagi munosabatlarni o’rganuvchi fan sohasi. P.ning asosiy vazifasi psixofizik masalani ilmiy hal qilishdan iborat. “Psixofiziologiya” terminini 1830 yilda frantsuz faylasufi N. Massias (1764-1848) qo’llagan … Read More

Psixofizik masala — keng ma’noda — psixik xususiyatlarning fizik hodisalar bilan munosabati, tor ma’noda — psixik va fiziologik (neyrogumoral) jarayonlar o’rtasidagi nisbat masalasi. 17-asr mexanistik falsafasida Psixofizik masalani hal etishning … Read More

Psixologizm (sotsiologiyada) — sotsiologiyaning ayrim yo’nalishlariga (G. Tard, Ch. Kuli, J. Mid, neofreydizm, strukturaviy-funktsional maktab va boshqalarga) xos metodologiya usuli. Psixologizm ijtimoiy munosabatlarni va strukturalarni psixologik ma’lumotlar, inson psixikasi xususiyatlari, … Read More

Psilofitsimonlar (Psiloghytales) — botqoqlik va quruqlikda yashashga moslashgan qadimgi o’simliklar oilasi. Psilofitsimonlar qazilma qoldiklari dastlab 1859 yilda Kanadada, keyinchalik Shotlandiya, Shpisbergen, Kuzbass, Ural, Sibir, O’zbekiston (Turkiston va Nurota tog’lari)da O’rta … Read More

Psefitlar (Yunoncha psephos — mayda tosh, shag’al tosh) — yirik bo’lakli tsementlashgan cho’kindi jinslar. Tub jinslarning mexanik parchalanishi va parchalangan mahsulotlarning Daryo void ylari va suv havzalari sohillarida to’planishidan hosil … Read More

Prustit (frantsuz kimyogari J. L. Prust nomidan), och qizil kumush Rudasi — mineral, kimyoviy tarkibi Ag3AsS3. Trigonal singoniyali. Donador agregatlar, kristallar va yaxlit massalar holida uchraydi. Rangi och kizil, olmosdek … Read More

Protoplazma (Yunoncha protos — birinchi va plazma) — tirik hujayraning tsitoplazma va yadrodan tashkil topgan tarkibiy qismi. Protoplazma tushunchasi ko’pincha tsitoplazma bilan bir xil ma’noda, noto’g’ri ishlatiladi. Protoplazma terminini birinchi … Read More