Qarsak o’yin

Qarsak o’yin — o’zbek xalq raqslari turkumi. «Besh qarsak» va «Mayda qarsak» bo’limlaridan iborat. «Mayda qarsak», o’z navbatida, «Yakka qarsak», «qo’sh qarsak» va «tez» (yoki «uzma») nomli o’yinlarni o’z ichi- … Read More

Qudrat Hikmat

Qudrat Hikmat (1925 — Toshkent — 1968.10.4) — bolalar shoiri. Toshkent Pedagogika instituti kechki bo’limini tugatgan (1957). Respublika gazetalarida adabiy xodim (1950-53), badiiy adabiyot va san’at nashriyotida bo’lim mudiri (1960-68). … Read More

Quyosh dog’lari

Quyosh dog’lari — Quyosh fotosferasida kuzatiladigan Tim qora detallar. Quyosh dog’lari pora deb ataluvchi kichik qora nuqtalar (o’lchami 1000 — 2000 kilometr) ko’rinishida paydo bo’ladi. Dog’ kun sayin kattalashib, diametri … Read More

Qum

Qum — bir-biri bilan birlashmaydigan, mayda zarrachalardan tashkil topgan cho’kindi tog’ jinsi. Tog’ jinslarining mayda bo’lakcha (parcha)lari va turli minerallarning dumaloq va qirrali zarrachalaridan tarkib topgan. Paydo bo’lish sharoitlariga ko’ra … Read More

Qulf

Qulf — 1) eshik, darvoza, sandiq, javon va boshqalarni qulflash uchun mo’ljallangan, kalit bilan ochilib-yopiladigan moslama. Asosan, metalldan yasaladi. Dastlab, Ossuriya, Bobil va Misrda taxminan miloddan avvalgi 2-ming yillikda yaratilgan. … Read More

Quloq shang’illashi

Quloq shang’illashi — tashqi tovush ta’sirisiz quloqda shovqin sezilishi. Sog’lom kishilarda ba’zan shovqinsiz tinch sharoitda ham Quloq shang’illashi (fiziologik shang’illash) kuzatiladi, bu ichki quloqning mayda tomirlarida qon harakatlanishining sezilishi natijasida … Read More

Quliyev Qaysin Shuvayevich

Quliyev Qaysin Shuvayevich (1917.1.11 — hozirgi Kabarda-Balkariya Respublikasi, Chegem tumani — 1985.4.6) — bolqor shoiri. 2-jahon urushi qatnashchisi (1941-44). Moskvadagi Teatr san’ati institutini tugatgan (1939). Ilk she’rlar kitobi — «Assalom, … Read More

Quymuch nervi

Quymuch nervi — odam va umurtqali hayvonlardagi eng yirik nerv. Orqa miya o’siqlari va orqa miya tugunining sezuvchi tolalari (odamda 4, 5-juft bel va 1-3-juft dumg’aza nervlari)dan hosil bo’ladi. Bu … Read More

Quyosh shamoli

Quyosh shamoli — Quyosh plazmasining sayyoralararo fazoga uzluksiz radial oqib chiqishi. Aslida Quyosh shamoli Quyosh tojinint tashqi qatlamlaridan yuqori energiyali zarra (proton, elektron)lar sochilib turishidir. Quyosh shamoli terminini birinchi bo’lib … Read More

Quyosh radiatsiyasi

Quyosh radiatsiyasi — Quyoshning elektromagnit va korpuskulyar (zarra) nurlanishi. Quyosh radiatsiyasi Yerdagi deyarli barcha jarayonlarning energiya manbai hisoblanadi. Korpuskulyar Quyosh radiatsiyasi asosan protonlardan iborat bo’lib, yer yaqinidagi tezligi 300-1500 km/sekund … Read More