Retsidiv

Retsidiv (lotincha recidivus — qaytalanuvchi, takrorlanuvchi) (tibbiyotda) — biror kasallikka uchragan bemorda mazkur kasallikning qaytalanishi. Ich terlama, paratiflar, virusli gepatitlarda kuzatiladi. Bemor o’zini engilroq his qila boshlagan va kasallik alomatlari … Read More

Rivojlanish

Rivojlanish — tabiat va jamiyatdagi qonuniyatli o’zgarish; bir sifat holatidan boshqasiga, eskidan yangiga o’tish. Rivojlanish natijasida ob’yektning — tarkibi yoki strukturasining yangi sifat holati vujudga keladi. Rivojlanish tabiat, jamiyat va … Read More

Riman geometriyasi, elliptik geometriya

Riman geometriyasi, elliptik geometriya — noevklid geometriyalaridan biri. Aksiomalari Evklid geometriyasining aksiomalaridan farq qiladi. Uch o’lchovli Riman geometriyasining asosiy ob’yektlari: nuqta, to’g’ri chiziq va tekisliklar; asosiy tushunchalari: mansublik tushunchasi (Masalan, … Read More

Rilskiy Maksim Fadeyevich

Rilskiy Maksim Fadeyevich [1895.7(19).3 — Kiyev — 1964.24.7] Ukrain shoiri, olim va jamoat arbobi. SSSR Fanlar Akademiyasi (1958) va Ukraina Fanlar Akademiyasi (1943) akademik. Ukraina Yozuvchilar uyushmasi boshqaruvi raisi (1943-46). … Read More

Rizoshoh Pahlaviy

Rizoshoh Pahlaviy (1878.16.3, Mozandaron — 1944.26.7, Yoxannesburg) — Eron shohi (1925-41). Paxlaviylar sulolasi asoschisi. Dastlab Eron kazak brigadasida harbiy mansabdor. 1921 yil 21 Fevralda mazkur brigada Rizoshoh Pahlaviy boshchiligida davlat … Read More

Riyoziy Imomuddin

Riyoziy Imomuddin (? — Samarqand — 1479) — shoir, xattot va hofiz. Samarqand madrasalaridan birida tahsil ko’rgan. Turkiy va fors tillarida ijod qilgan. Riyoziy haqida ma’lumot, she’rlaridan namunalar «Majolis un … Read More

Riga

Riga — Latviya Respublikasidagi shahar. Respublika poytaxti. Yirik industrial, ilmiy va madaniy markaz, temir yo’l tuguni, dengiz porti. Daugava (G’arbiy Dvina) daryosi sohilida, uning Riga qo’ltpig’ita quyilish joyida. Yanvarning o’rtacha … Read More

Rizouddin ibn Faxruddin

Rizouddin ibn Faxruddin, Faxretdinov Rizo (1859.4.1, Samara gubernyasi, Bugulma uezdi — 1936.11.4, Ufa) — ma’rifatparvar, adib, sharqshunos, diniy arbob. Asosan, turkiy tilda yozgan. Ilk yirik asari — «Kitob at-tasrif» («morfologiya … Read More

Rizamat

Rizamat — o’rtapishar mahalliy xo’raki va mayizbop uzum navi. Shreder nomidagi bog’dorchilik, uzumchilik va vinochilik ilmiy tadqiqot institutining Samarqand filialida Kattaqo’rg’on va Parkent uzum navlarini chatishtirib chiqarilgan (K. V. Smirnov, … Read More

Risqiyev To’xtapo’lat Tursunovich

Risqiyev To’xtapo’lat Tursunovich (1944.3.11, Toshkent) — fizik olim, O’zbekiston Fanlar Akademiyasi akademik (1995), texnika fanlari Doktori (1993). ToshDUni tugatgan (1970). O’zbekiston Fanlar Akademiyasi yadro fizikasi institutida ishlagan (1970-72). Fizika-texnika institutida … Read More