Shams Qays Roziy

Shams Qays Roziy (to’liq ismi — Shamsuddin Muhammad ibn Qays Roziy) (12-asrning oxiri, Ray — 13-asrning 1-yarmi) — fors adabiyotshunosi. 1205 yilda Buxoroga kelgan. 1207 yil Malik Sanjar isyonini bostirish … Read More

Shampan vinosi

Shampan vinosi — karbon kislotaga to’yintirilgan ko’piklanuvchi uzum vinosi; maxsus tayyorlangan va qayta ishlangan vino mahsulotni Germetik berkitiladigan shisha yoki maxsus idishlarda takroriy bijg’itish yo’li bilan olinadi. Shampan vinosida karbon … Read More

Shamsiddin Eldegiz

Shamsiddin Eldegiz — Ozarbayjon va shimoliy G’arbiy Erondagi turkiy Eldegiziylar sulolasi (1136— 74) asoschisi. Shamsiddin Eldegiz qipchoqqullardan bo’lib, Saljuqiylar vaziri Sumayrimiyning xizmatkori edi. Keyinchalik Sulton Mas’ud ibn Muhammad (1133-52) xizmatiga … Read More

Shamsiddin Eltutmish

Shamsiddin Eltutmish — Dehli sultonligi hukmdori (1211-36), g’ulomlar sulolasidan. Yoshligida Dexli sultonligi asoschisi Qutbiddin Oyboqning turk g’ulomi bo’lgan, keyinchalik bir qator viloyatlarning noibi (muqta) etib tayinlangan. Sultonlikka Panjob va Sindni … Read More

Shamsiyev Sayfi Shamsiyevich

Shamsiyev Sayfi Shamsiyevich (1914. 1.12, Namangan — 1995.14.12, Toshkent) pediatr, Uzbekistonda xizmat ko’rsatgan fan arbobi (1968), tibbiyot fanlari doktori (1951), professor (1951), toshti ning pediatriya fakultetini tugatgach (1936), shu institut … Read More

Shantar orollari

Shantar orollari — Oxota dengizining g’arbiy qismidagi 15 oroldan iborat arxipelag. Rossiya Federatsiyasi Xabarovsk o’lkasida. Umumiy maydoni 2500 km2. Eng yirik orollari katta Shantar, Feklistov, kichik Shantar, Belichiy. Yer yuzasi … Read More

Shanidar

Shanidar — tosh davriga oid g’or. Iroqning shimoldagi Zagros tog’larida joylashgan. Amerikalik arxeolog R.Soleskiy tomonidan tadqiq etilgan (1951-65). 5 ta madaniy qatlamdan iborat. G’orning yuqori qatlamida hozirgi va antik davrga … Read More

Shanba

Shanba (forscha) — Grigoriy kalendari bo’yicha haftaning jumadan keyingi, yakshanbadan oldingi kuni. Islomdan ilgari arablarda Shanba dastlab muqaddas kun sanalgan. Islom dinida juma ibodat va dam olish kuni deb qabul … Read More

Sharafuddin Ali Yazdiy

Sharafuddin Ali Yazdiy (? 1454, Yazd shahri yaqinidagi Taft qishlog’i) — Temuriylar davri mashhur tarixnavisi. 1414-35 yillar mobaynida Shohruxning o’g’li, Fors o’lkasi hokimi Ibrohim Mirzo xizmatida bo’ladi va uning topshirig’i … Read More

Sharik qo’zg’oloni

Sharik qo’zg’oloni — Buxoroda Abbosiylar xalifaligiga qarshi ko’tarilgan qo’zg’olon (751). Unga Sharik ibn Shayx almahriy boshchilik qilgan. Qo’zg’olonga umaviylar o’rniga 750 yilda hokimiyat tepasiga kelgan Abbosiylarning xalifalik hududidagi Arab bo’lmagan … Read More