Рубрика: T harfi

Terapiya (Yun. therapeia — davolash) — 1) konservativ usullar: doridarmonlar (farmakoterapiya), antibacterial (kimyoterapiya, antibiotikoterapiya) va gormonal moddalar; zardob va vaktsinalar, turli ionlovchi nurlar (nur bilan davolash); iqlim, balchiq, mineral suvlar, … Read More

Temirbeton konstruktsiyalar — temirbetonlai tayyorlangan elementlar va ularning birikmalari. Tayyorlanish usuliga ko’ra, monolit (yaxlit), yig’ma va yig’makuyma xillari bo’ladi. T. b. k. yangi paydo bo’lgan davrlarda (19-a. oxiri, 20-a. boshlari) … Read More

Temirova Muyassar (1941.2.2, Buxoro tumani Shergiron qishlog’i) — zardo’z, O’zbekiston qaxramoni (1995), O’zbekiston xalq rassomi (1972). 1959 y.dan Buxoro zardo’zlik fkasi (hoz. Buxoro «zardo’z» aktsiyadorlik jamiyami) aa usta, tsex boshlig’i, … Read More

Temirbeton — beton va po’lat armatura birikmasidan iborat konstruktsiya va buyumlarning umumiy nomi. T.b. 19-a.da kashf etilgan. T.b. buyumlarga birinchi patentlar Frantsiyada (Lambao, 1850; Kuane, 1854; Mone, 1867), Angliyada (Uilkinson, … Read More

Temir yo’l transporti – yuk va yo’lovchilarni Lokomotiv va motorvagonlar vositasida t.y. bo’ylab tashiydigan transport turi. Uning paydo bo’lishi yirik sanoat taraqqiyoti, ayniqsa, tog’kon va metallurgiya sanoati taraqkiyoti bilan bog’liq. … Read More

Temir davri, ilk temir davri — insoniyatning ibtidoiy jamoa va ilk ishlab chiqarish. xo’jaligi shakllanayotgan tarixidagi davr. Fanda tosh va jez deb yuritilgan davrlardan so’ng insoniyat hayotida sodir bo’lgan tarixiy … Read More

Temir (lot. Ferrum), Fe — Mendeleev davriy sistemasining VIII guruxiga mansub kimyoviy element. Tartib raqami 26 ; at. m. 55,847. T. 4 ta barqaror izotop: 54Fe(5,84%), 56Fe(91,68%), 57Fe(2,17%) va 58Fe(0,31%) … Read More

Televidenie (tele… — va rus. videnie — ko’rish) — fan, texnika va madaniyatning ko’rinadigan axborotlar (harakatlanuvchi tasvirlar)ni radioelektron vositalar yordamida muayyan masofaga uzatish bilan bog’liq sohasi; axborotlarni tarqatish vositalaridan biri. … Read More

TEKTONIK HARAKATLAR — Er qa’rida sodir bo’lgan jarayonlar natijasida vujudga kelgan er po’sti harakatlari; er po’sti va asosan Er mantiyasidati kuchlar ta’sirida sodir bo’lib, po’stni tashkil etgan jinslarni deformasiyaga olib … Read More

Tektonika (Yun. tektonikos — qurilishga oid), geotektonika — geologiyaning bo’limi; er po’sti (litosfera)ning strukturasi, harakati, deformasiyasi va rivojlanishi, erning butunicharivojlanishibilanbog’liqligi to’g’risidagi fan (q. Tektonik harakatlar, Tektonik deformasiyalar). T.ning asosiy vazifasi … Read More