Рубрика: T harfi

TABIIY HUQUQ — davlat va huquq nazariyasida insonning tabiatidan kelib chiqadigan va shu tufayli muayyan davlatda ularning qonuniy tan olinishi yoki olinmasligiga bog’liq bo’lmaydigan printsiplar, qoidalar, huquq va qadriyatlar yig’indisini … Read More

TABIIY FTORIDLAR — minerallar kichik sinfi, ftorli vodorod kislotasining oddiy va qo’shaloq tuzlari. Turli tasnif bo’yicha 50 tacha mineral turini o’z ichiga oladi; asosiylari flyuorit va kriolit. Tabiiy ftoridlar Na, … Read More

TO’QTAG’UL GES — Norin daryosi (Qirg’iziston Respublikasi)da qurilgan elektr stantsiya. Irrigatsiya energetika maqsadlarida, murakkab topografik va seysmik sharoitlarda barpo etilgan. To’g’onining balandligi 216 metr. Norin daryosi oqimini ko’p yillik tartibga … Read More

TO’QQAL’A — arxeologik yodgorliklar majmuasi (miloddan avvalgi 4-asr — milodiy 13- asr). Nukus shahridan 14 kilometr shimoli g’arbda, kichik tabiiy to’qtov tepaligida joylashgan. O’zbekiston Fanlar Akademiyasi Qoraqalpog’iston filiali tarix, til … Read More

TO’G’ALOQ MULDA (taxallusi; asl ism-sharifi Boyimbet Abdurahmonov) (1860.10.6 — hozirgi Qirg’izistonning Oqtol tumani — 1942.4.1) — qirg’iz shoiri, oqin. Qirg’iz folklori bilimdoni, «Manas» eposini aytuvchilardan. Madrasada o’qigan. 14 yoshida she’r … Read More

TO’G’RI QANOTLILAR (Orthoptera) hasharotlar sinfiga mansub turkum. Tanasi uzunchoq, 2 juft qanoti yaxshi rivojlangan. Orqa oyoqlari sakrovchi. Urgochisining tuxum qo’ygichi bor. Maxsus tovush chiqarish va eshitish organlari mavjud. To’g’ri qanotlilar … Read More

TO’G’RULBEK, Sulton To’g’rulbek, Muhammad To’g’rulbek Ruknuddin Abu Tolib (993 — 1063.4.9) — Saljuqiylar davlatining asoschisi va 1-sultoni (1038 -63). Saljuqbekning nevarasi. Ibn al-Asirning yozishicha, 11-asrning boshlarida birodari Chag’ribek Dovud (990 … Read More

TANAIS — 1) antik shag’ar (miloddan avvalgi 3-asr — milodiy 5-asr). Don daryosining quyi oqimi bo’yida joylashgan. Milodiy boshlarida Bospor davlati tarkibida bo’lgan. Tanais Bospordagi yunonlar bilan Azov va Don … Read More

TABIIY TANLANISH — organizmlar evolyutsiyasining asosiy harakatlantiruvchi omili. Tabiiy tanlanish haqidagi ta’limot Ch. Darvin tomonidan yaratilgan (1858— 59). Olimning fikricha, Tabiiy tanlanish — yashash uchun kurashning natijasi bo’lib, foydali individual … Read More

TABIIY NITRATLAR — minerallar sinfi, azot kislotasining tabiiy tuzlari. Tabiiy nitratlarning asosiy minerallari; natriyli, kaliyli, ammoniyli selitralar, darapskit, nitromagnezit, nitrokaltsit, nitrobarit, gerxardtit, likazit, buttgenbaxit. Strukturasi tabiiy karbonatlarnikiga o’xshash, lekin barqarorligi … Read More