Рубрика: T harfi

TIV (o’zlarini munshi deb atashadi) — Nigeriya (2,7 million kishi, 1990-yillar o’rtalari) va Kamerun (300 ming kishi) dagi xalq. TIV tilida so’zlashadi. Aksariyati an’anaviy e’tiqodlarga sig’inadi, xristian va sunniy musulmonlar … Read More

TIBET TIBBIYOTI — davolash tizimi: qadimgi hind va Xitoy tibbiyotiga asoslangan. 5-6-asrlarda Tibet hududida tarqalgan. Tibet tibbiyotida bemorlar, asosan, o’simlik va hayvon mahsulotlaridan (1000 dan ziyod) tayyorlangan dorilar bilan davolanilgan, … Read More

TEXAS URUSHI (183536) Texasga kelib joylashgan amerikalik plantatorlarning Texasni Meksikadan ajratib olish maqsadida Meksika hukumatiga qarshi urushi. Meksika qo’shinlari mag’lubiyatga uchragach, Texas «mustaqil» respublika deb e’lon qilingan, 1845 yilda AQSh … Read More

TETRIL, 2, 4, 6trinitrofenilmetilnitramin C7H5N5Og — oq kristall modda; yorug’da sarg’ayadi. Molekulyar modda 287,15. Suyuqlanish temperaturasi 129,45° (parchalanish bilan), qotish temperaturasi 128,5°; zichligi 1730 kg/m3, suvda erimaydi. Atseton, benzol, dixloretan … Read More

TETRAETIL QO’RG’OSHIN, (S2N5)4R metallorganik birikma, uchuvchan, rangeiz suyukdik. Molekulyar modda 323,4. Qaynash temperaturasi 195° (parchalanish bilan), zichligi 1652,4 kg/m3. Tetraetil qo’rg’oshin sanoatda etil xloridga ko’rgoshinnatriy qotishmasi (10% ga yakum Na) … Read More

TETRAEDR (tetra… va Yunoncha hedra — yoq, asos) — uch burchakli piramida. Tetraedrning yokdari muntazam uchburchaklardan iborat bo’lsa, u muntazam Tetraedr deyiladi. Muntazam Tetraedr — muntazam ko’pyoklarning 5 ta turidan … Read More

TETRAFTORETILEN, perftoretilen, Cf2qcf2 — rangsiz, hidsizgaz, zaharsiz. Molekulyar modda 100,02. Qaynash tremperatuasi — 76,3°, muzlash temperaturasi — 142,3°; zichligi 1519 kilogramm/metr kub (qaynash trasida). Suvda erimaydi, organik erituvchilarda eriydi. Diftorxlormetanni … Read More

TETRALOGIYA (tetra… va …logiya) — muayyan mazmun asosida birlashtirilgan 4 asar. U adabiy, musiqaviy (odatda, opera) asar bo’lishi mumkin. Masalan, R. Vagnerning «Nibyolung halqasi» opera Tetralogiyasi.

TETRA…, Tetr… (Yunoncha tetra — to’rt) — o’zlashma qo’shma so’zlarning birinchi qismi: to’rt(ta), to’rtinchi ma’nolarini bildiradi (mas., tetralogiya, tetrod, tetraedr).

TESLA — xalqaro birliklar tizimi sida magnit induktsiya birligi. T bilan belgilanadi. 1tqvb/m2, ya’ni 1 m2 yuzadan 1 Veber magnit oqimi o’tganida magnit induktsiya 1 T ga teng bo’ladi. 1tq104gs. … Read More