Tut parvonasi

Tut parvonasi (Glyphodes pylaialis Walker.) — qurti faqat tut bargi bilan oziqtanadigan zararkunanda hasharot. Ayniqsa, tut daraxtlari, nihollari, bargiga jiddiy zarar keltiradi. To’liq rivojlanadigan hasharot. Katta yoshdagi qurtlari daraxt po’stloqlari … Read More

Tut odimchisi

Tut odimchisi (Apocheima cineraius Easch.) — kapalaklar turkumining odimlovchilar oilasiga mansub hasharot; tut bargining ashadiy zararkunandasi. Kapalagi sarg’ish. Qanotlarini yoyganda 25 mm. T.o. bir yidda 1 avlod beradi, shundan 9 … Read More

TUTASH TOJBARGLILAR

TUTASH TOJBARGLILAR — ikki urug’pallali yopiq urug’li o’simliklarning kichik sinfi. Ba’zi o’simlik gullarining tubi bir oz, ayrimlariniki to’liq, yana boshqalariniki uzunasiga qo’shilib o’sadi. Ko’pchilik T. ning qo’shilib o’sgan qismi uzun … Read More

Tutash muhitlar mexanikasi

Tutash muhitlar mexanikasi — mexanikaning gazlar, suyuqliklar, plazma va deformasiyalanuvchi qattiq jismlarning harakati hamda muvozanatini o’rganuvchi bo’limi. Gidrodinamika, elastiklik nazariyasi, plastiklik nazariyasi, shuningdek, qator boshqa nazariyalarini o’z ichiga oladi. T. … Read More

Tutanxamon

Tutanxamon (taxtga o’tirgandagi ismi — Nebxeprura) — Misrda yangi podsholik davri (18sulola)da mil. AV. taxm. 1347-1337 y.larda hukm surgan Fir’avn. Fir’avn Amenxotep IV (Exnaton)ning Nefertitisan tug’ilgan 3qizi Anxesenpaatonga uylangan. Ehtimol … Read More

TURG’AR

TURG’AR — Sug’d (Samarkand) hukmdori (738-750). G’uraknnnt o’g’li. Uning ismi o’zi zarb qildirgan tangalarda twry’r («Turg’ar»), Xitoy yilnomalarida Duge (Touho), Arab manbalarida Turxar yoki Yazid shakllarida qayd etiladi. Shuningdek, u … Read More

Tursunxo’jaev Sa’dullaxo’ja

Tursunxo’jaev Sa’dullaxo’ja (1891 Toshkent 1938.4.10) davlat va jamoat arbobi. Turkistondagi jadidchilik harakatining namoyandalaridan biri. Rustuzem maktabida o’qigan (1898 — 1901). «Taraqqiyparvar» tashkilotining a’zosi syfatida jadidchilik harakatida faol katnashgan (1908 — … Read More

Tunshapalaklar

Tunshapalaklar (Myotis) — ko’rshapalaklar kenja turkumining bir urug’i. 60 dan ortiq turi bor. Arktika, Antarktika va ba’zi orollardan tashqari hamma joylarda tarqalgan. Tanasining uz. 3,5— 8 sm, yungi qo’ng’irjigarrangda. Qulog’i … Read More

Tundra zonalari asosan

Tundra zonalari asosan, shim. yarim shardagi tabiat zonasi, Jan. yarim sharda Antarktida yaqinidagi orollarda kichikroq maydonlarda uchraydi. T.z. subarktika va Arktika mintakalarida joylashgan. Shim. yarim sharda T.z. Arktika muz saxrolari … Read More