Рубрика: X harfi

XARITA-SXEMA — xaritagrafik tasvir va geografik asos elementlari soddalashtirib tasvirlangan xarita. Xarita-sxemada xaritagrafik to’r ko’rsatilmaydi. Xarita-sxema ob’yekt (voqea, hodisa yoki jarayon) haqida umumiy tasavvur beradi va uning eng muhim xususiyatlarini … Read More

XARITA (Yunoncha chartes — varaq yoki xat yoziladigan papirus), karta — yer yuzasi, boshqa osmon jismlari yoki kosmik fazoning matematik aniq belgilangan, kichraytirilgan, umumlashtirilgan tasviri. Qabul qilingan shartli belgilar sistemasida … Read More

XARAKTERISTIKA (matematikada) — 1) xususiy hosilalk differentsial tenglamalar 6n bog’liq maxsus oddiy differentsial tenglama (xarakteristikalar tenglamasi)ning integral chiziqlari. Xarakteristika tushunchasi ixtiyoriy sondagi argumentli, chiziqsiz tenglama holda tenglamalar sistemasi uchun ham … Read More

XARAKTERISTIK TENGLAMA — kvadrat matrisa asosida tuziladigan tenglama. U X ga nisbatan ldarajali algebraik tenglama bo’lib, chap tomonidagi ko’phad matrisaning xarakteristik ko’phadi deyiladi.

XALQARO KONVENTSIYALAR — xalqaro shartnoma turlaridan biri; davlatlarning, odatda, biron-bir ixtisoslashgan sohada o’zaro huquq va majburiyatlarini belgilaydi. Ko’p tomonlama Xalqaro konventsiyalar umumiy xarakterdagi normalarni o’z ichiga oladi (masalan, xalqaro gumanitar … Read More

XAOS (Yunoncha chaos — tartibsizlik) — yunon mifologiyasida azaliy cheksiz fazo. Olamning yaratilishigacha mavjud bo’lgan. Xaos — koinot manbai, u Geya (yer), Erot (sevgi), Ereb (qorong’ulik) va Nyukta (tun)ni yaratgan, … Read More

XARAKTER (Yunoncha character — xususiyat, o’ziga xoslik) — 1) odam, narsa va hodisalarning o’ziga xos xususiyati (masalan, joy Xarakteri); 2) psixologiyada — odamning hatti-xarakati va atrof muhitga munosabatida namoyon bo’ladigan … Read More

XANSHUY, Xantszyan, Szyuyxe — Xitoydagi Daryo, Yantszi daryosi irmog’i. Uzunligi 1532 kilometr, havzasining maydoni 174 ming kilometr kvadrat. Tsinlin tizmasining Janubiy yon bag’irlaridan boshlanib, Szinxan tekisligidan oqadi. O’rtacha suv sarfi … Read More

XANTILAR (o’zlarini xante — «inson, odam» deb atashadi) — xalq. Rossiya Federatsiyasining Xantimansi (11,9 ming kishi) va Yaman- Nenes (7,2 ming kishi) avtonom okruglari va Tomsk viloyatida yashaydilar. Rossiya Federatsiyasidagi … Read More

XANOY UNIVERSITETI — Vetnamdagi yirik oliy o’quv yurtlaridan biri. 1918 yil Xanoy shahrida tashkil etilgan. 1956 yil qayta tuzilgan. Ijtimoiy fanlar, fizika, matematika, kimyo, biologiya, tarix, geologiya va geografiya, Vetnam … Read More