YIGIRISH MASHINASI

YIGIRISH MASHINASI — tolalar ni tozalab, titib, savab, tarab, olingan piltani qo’shib cho’zib yoki bo’shgina ximarib tayyorlangan pilikdan har xil yo’g’on-ingichkalikdagi ip oladigan mashina. Ishlatiladigan tolalar (jut, jun, zig’ir, paxta, … Read More

YIGIRISH

YIGIRISH — tolali o’simlik (jut, zig’ir, kanop, paxta), jun va ipak tolalaridan, kimyoviy tolalardan har xil yo’g’onlikka hamda turli fizikaviy xossalarga ega bo’lgan iplar tayyorlash jarayoni. Yigirish qo’lda va mashinalarda … Read More

YO’LDOSH

YO’LDOSH, bola o’rni — bola tug’ilgach, ketidan tushadigan homila pardalari, plasentasi va kindigidan iborat a’zo: homilani ona tanasi bilan bog’lab turadi. Tug’ruqning Yo’ldosh tushish davrida plasenta va pardalar bachadon devoridan … Read More

YO’LAK

YO’LAK — tor yo’l, ko’cha eshigi, darvozaxona bilan hovli, ichkari binolar orasidagi o’tish yo’li. Binolar orasida usti ochiq, ba’zan usti berk bo’lishi mumkin. Usti berk keng Yo’lak dalon ko’rinishini oladi.

YOSEMIT SHARSHARASI

YOSEMIT SHARSHARASI — Yosemiti-Krik daryosidagi sharsharalar kaskadi. Yosemit milliy parki hududida (AQShning Kaliforniya shtatida). Umumiy balandligi 727 metr, eng yuqoridagi Apper-Yosemiti sharsharasining balandligi .430 metr. To’lin suv davri tog’lardagi qorlar … Read More

YORUBA

YORUBA — Nigeriyadagi xalq (25,5 million kishi). Afrikaning Benin, Gana, Togo va boshqa mamlakatlarida ham yashaydilar. Umumiy soni 26,2 million kishi (1990-yillar o’rtalari). Yoruba tilida so’zlashadi. Dindorlari — xristianlar, shuningdek, … Read More

YORK

YORK — Keyp-York yarim orolidagi burun, Avstraliya materigining eng chekka shimol nuqtasi (10°4G j.k. va 142°32′ shq.u.). YORK — Buyuk Britaniyadagi shahar, Angliyada. O’z daryosi sohilidagi port. Transport yo’llari tuguni. … Read More

YOKOSUKA

YOKOSUKA — Yaponiyadagi shahar, Xonsyu orolining Janubi-sharqida, Kanagava prefekturasida. Yirik port, temir yo’l stantsiyasi. Aholisi 432,1 ming kishi (1995). Kemasozlik va kema remonti korxonalari, issiqlik elektr stansiyasi, harbiy zavodlar, to’qimachilik … Read More

YODOFORM, CHI,

YODOFORM, CHI, — sariq rangli, o’tkir hidli kristall modda. Suyuqlanish temperaturasi 119°, tarkibida 96,7% yod bor. Yorug’lik ta’sirida parchalanadi. Sanoatda natriy yoki kaliy yodidning spirtdagi eritmasini elektroliz qilish yo’li bilan … Read More

YODIDLAR

YODIDLAR — yodning metall yoki metallmaslar bilan hosil qilgan birikmalari, yodning ba’zi hosilalari. Yodidlarning aksarisi suv, spirt va organik erituvchilarda yaxshi eriydi. Yodidlar elementlar, ularning oksidlari yoki karbonatlariga vodorod yodid … Read More