ZARGARLIK

ZARGARLIK — badiiy hunarmandlik soxasi; oltin, kumush, mis, qalay kabi rangli metallardan zebziynat buyumlari (taqinchoqlar), bezak buyumlari yasash kasbi. Zargarlar bezak buyumlari tayyorlashda quyish, bolg’alab (zarb berib) yasash, hallash (oltin … Read More

ZARVARAQ

ZARVARAQ, shmustitul — kitobning sarvarag’idan yoki har bir bob, bo’lim, qismdan oldin qo’yiladigan ikki yoki bir sahifali alohida varag’i. Zarvaraqda kitobning qisqa nomi, ayrim hollarda faqat kitob va nashriyot nomi … Read More

ZARBXONA

ZARBXONA, tanga saroyi — tangalar zarb qilish, orden, medallar, ko’krak nishonlari va boshqa davlat unvon belgilari, shuningdek, zarhallash, kumushlash va zargarlik sirlash usullari bilan metaldan o’yma va bosma mahsulotlar tayyorlaydigan … Read More

ZARBULMASAL

ZARBULMASAL — maqol, matal va ramzli hikoya asosida yaratilgan ta’limiy hikoyalar. Zarbulmasalda muayyan hikoyalar tarkibida, ularning xulosasi sifatida matallar keltiriladi. Ba’zan masal, matallarning mazmuni asosida hikoyalar yaratiladi. Bunday hikoyalar ko’pincha … Read More

ZARBOFT

ZARBOFT (fors— oltin, to’qima) — zar ip bilan to’qilgan matolarning umumiy nomi. Asosan, xon, amaldorlar va ularning oila a’zolari Zarboftdan tayyorlangan liboslar kiygan.

ZARBIY TO’LQIN

ZARBIY TO’LQIN tovush tezligi dan katta tezlikka ega jiemning yoki zichligi, bosimi va temperaturasi keskin yuqori bo’lgan muhit qatlamining harakati ta’sirida muhitda paydo bo’ladigan to’lqin. Portlash va detonatsiya natijasida jismlar … Read More

ZARBIY TEZLANISH

ZARBIY TEZLANISH (kosmonavtikada) — kosmik parvozda kosmonavt katapultalanganda, avariya holatlarida, kabina kosmonavt bilan birga eltuvchi raketadan ajralganda va kosmik kema (kk) quruklikka qo’ndirilganda vujudga keladigan tezlanish. Qisqa vaqt (1 sekund … Read More

ZARBDOR TUMANI

ZARBDOR TUMANI — Jizzax viloyatidagi tuman. 1979 yil 4 dekabrda tashkil etilgan. Shimoli sharqda Sirdaryo viloyati, g’arbda Jizzax tumani, sharqda Yangiobod tumani, Janubda Zomin tumani bilan chegaradosh. Maydoni 0,51 ming … Read More

ZARBDOR

ZARBDOR — Jizzax viloyati Zarbdor tumanidagi shaharcha (1992 yildan), Zarbdor tumanining markazi. Tumanning Janubda joylashgan. Temir yo’l stantsiyasi. Viloyat markazi — Jizzax shahridan 30 kilometr Sharqda. Aholisi 9 ming kishi … Read More

ZARBANDTOG’

ZARBANDTOG’ — Nurota tog’ sistemasidagi Oqtog’ning yon tizmasi, Oqtepasoydan g’arbda. Uzunligi 10 kilometr, eng baland joyi Zarband qishlog’i yaqinida (1280 metr). Zarbantog’ paleozoy yotqiziqlari, asosan, slaneslardan tarkib topgan, relyefi asosan … Read More