Gipparx

Gipparx (Hipparchos) (mil. AV. 180 yoki 190-125) — yunon astronomi. Astronomiya asoschilaridan biri. Kuyosh va oyning ko’rinma harakatini xisoblash usulini takomillashtirgan. Yulduzlar- ni ko’rinma ravshanligi jihatidan 6 bosqichga bo’lib, ularni yulduz kattali- klari deb atagan. Tropik yilning davo- miyligini aniq(xatosi 6 min.) o’lchagan. Erdan oygacha bo’lgan masofani 50-60 Er radiusiga teng deb olib, oyning ul- chamlarini aniqlagan. G. 1000 yulduzni uz ichiga olgan yulduzlar jadvalini tuz- gan, presessiya hodisasini kashf etgan. Quyoshning ko’rinma yillik harakatidagi notekislikka asoslanib, Quyosh orbita- sining markazi er markazida emas, Quyosh b-n er orasidagi masofa o’zgarib tura- Di, degan xulosaga kelgan. G. asarlari va jadvali bizgacha etib kelmagan. Uning ishlari haqidagi ma’lumotlar Ptole- meynit «Almagest» asarida saqlanib qolgan.