Hijoz

Hijoz — Saudiya Arabistonining Shimoli-G’arbida joylashgan tarixiy viloyat. Hijozning asosiy shahri — Makka johiliyat davrida ham Arabistonning savdo va madaniy markazi bo’lgan. 7-asrning boshlarida Hijozda Muhammad (sav) yangi din — Islomni targ’ib etib, musulmon jamoasiga asos soldi. Xalifalikning poytaxti Madina, Makka shahri qatorida Hijoz musulmonlarning muqaddas ziyoratgoh joyiga aylangan. Xalifalik poytaxtni Suriyaga, so’ngra Iroqqa ko’chirsa ham, Hijoz muqaddas shaharlar tufayli o’zining mumtoz diniy ahamiyatini saqlab qolgan. Xalifalik parchalangach, Hijoz turli Musulmon davlatlari (Fotimiylar, Ayyubiylar, Mamluklar) tarkibiga kirgan. 1517 yil Misrni turklar bosib olgandan keyin Hijoz muqaddas shaharlari bilan birga usmoniylar imperiyasiga qo’shib olingan. 1811 — 18 yilda Muhammad Ali Posho boshchiligidagi Misr qo’shinlari Hijozni egallab olgan. 1840 yildan uni turk gubernatori boshqargan. 1916 yilda Hijozda turk hukmronligiga qarshi (Makka sharifi Husayn ibn Ali boshchiligida) qo’zg’olon boshlangan. 1912-25 yillarda Hijoz nomigagina mustaqil Qirollik bo’lgan. 1925 yilda Najd hokimi Ibn Saud Hijozni egallab olgan. 1932 yildan Hijoz Saudiya Arabistonining qirol noiblari boshqaradigan viloyatlardan biriga aylangan.