Og’irlik kuchi
Og’irlik kuchi — yer sirti yaqinidagi istalgan moddiy zarraga ta’sir etuvchi kuch. Og’irlik kuchi Yer aylanishidan vujudga keladigan markazdan qochma kuch bilan yer tortish kuchining teng ta’sir etuvchisiga teng. Markazdan qochma kuch yer ekvatorida eng katta qiymatga ega bo’lib, Og’irlik kuchining 1/288 qismiga teng. Shu tufayli, yer sirtidagi Og’irlik kuchi Yerning shakli va o’lchamiga, joyning geografik kengligiga bog’liq. Og’irlik kuchining yo’nalishi yer sirtidagi joyning vertikali hisoblanadi. Biror kichik maydondagi (ya’ni yer sirtining bir necha km2 dagi) Og’irlik kuchi yo’nalishlarini o’zaro parallel desa bo’ladi; demak, Yer sirtiga tik yo’nalgan va mg ga teng bo’lgan Og’irlik kuchi bir jinsli kuch maydonini hosil qiladi (t — yerga tortilayotgan zarra massasi, g — Og’irlik kuchi tezlanishi).