Sferik aberrasiya

Sferik aberrasiya — optik ti zimlar geometrik aberrasiyasi turlari- dan biri; bosh optik o’kda hosil bo’lgan tasvirning noaniqlikka yoki buzilishiga olib keluvchi linzalarga xos kamchilik. S.a. hodisasi optik o’qqa parallel va un- dan har xil masofada o’tuvchi nurlar op- tik tizimdan o’tib o’qni turli nuqtalarda kesib utishidan kelib chiqadi (shaklga q.). Shakldagi nurlar optik o’qni kesib o’tgan 1 va 2 nuqtalar orasidagi masofa- ga bo’ylama S.a., nurlar yo’lida qo’yilgan ekranda nuqta o’rniga hosil bo’lgan ki- chik doira ko’rinishidagi yorug’likka ko’ndalang S.a. deyiladi. Egrilik ra- diusi 1:6 nisbatda olingan ikki yokli qabariq linzalarning qabariqroq tomo- nini buyumga qaratib o’rnatilsa, eng ki- chik S.a. hosil bo’ladi. Tanlab olingan 2 linzali tizimda S.a. amalda hosil bo’lmaydi. Bunday Xu- susiyatga ega tizim aplanatik tizim dey- iladi.