Simmetriklik

Simmetriklik — binar (ikki o’rinli, ikki hadli) munosabatlarning xossasi. Bu munosabatlarning bajari- lishi (echilishi) unda ishtirok etuvchi elementlar juftlarining kanday tar- tibda kirishiga bog’liq bo’lmaydi. Agar aniklanish sohasida olingan har qanday ikkita x va u element uchun xRy muno- Sabatdan yRx munosabat kelib chiqsa, R munosabat simmetrik munosabat deyi- ladi. Tengliktipidagi (mas, ayniyat, ek- vivalentlik, o’xshashlik) munosabatlar ham simmetrik bo’ladi. S.ning teskari-si antisimmetriklik bo’lib, unda x=u bo’lganda xyauxgll yRx (xRy ning inkori) kelib chiqadi, ya’ni xRy b-n yRx dan, al- batta, x=u degan xulosaga kelinadi. Mas, sonlar to’plamidagi tartiblanish muno- sabati (kattakichik) antisimmetrikdir. Logikmatematik amallarga nisbatan S. kommutativlik deb ataladi. Mas, son- larni kushish, kupaytirish, tuplamlarni birlashtirish va kesishtirish natijala- ri qo’shiluvchi, ko’paytuvchi va b. tartibi- ga bog’liq emas.