28 sentabr kun tarixi

? BAYRAMLAR:

?? Butunjahon quturishga qarshi kurash kuni.
? Xalqaro bilish huquqi kuni.
?? Butunjahon dengiz kuni.
?? Xalqaro axborotga universal kirish kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Indoneziya ‐ Temir yo’l kuni.
?? Tailand — Milliy bayroq kuni.
?? AQSh ‐ Milliy yaxshi qo’shnilar kuni.
?? Tayvan — O‘qituvchilar kuni.
?? Rossiya, ?? Qozog‘iston ‐ Yadro sanoati xodimlari kuni.
?? Chexiya — Chexiya davlatchiligi kuni.
?? Shveytsariya — Qahva kuni.

28-SENTABRDA SODIR BO‘LGAN VOQEALAR:

  • Mil. av. 480 — Salamin jangi.
  • 1066 — Angliyaning normandlar tomonidan egallanishi.
  • 1106 — Tanshbra jangi.
  • 1528 — shayboniy sultonlar bilan Eron shohi Tahmasp I (1524-1576) qo‘shinlari o‘rtasida Jom viloyati­ning Zurobod mavzesida ro‘y bergan Jom jangi nihoyasiga yetdi. Unda shayboniylar mag‘lubiyatga uchradi.
  • 1618 — Bryusselda dunyodagi birinchi lombard ochildi.
  • 1864 — Birinchi Intenatsional — Xalqaro ishchilar uyushmasi tuzildi.
  • 1870 — Prussiya qo’shinlari Strasburgni egallab olishdi.
  • 1873 — Rossiya-Buxoro shartnomasi imzolandi. Unda Buxoro amirligi Rossiyaning protektorati (tobesi; homiyligi ostidagi hudud) deb e’lon qilindi.
  • 1896 — Birinchi fransuz kinostudiyasi tashkil topdi.
  • 1926 — Samarqand viloyatidagi Kattaqo’rg’on tumani va Buxoro viloyatidagi Romitan tumani tashkil etilgan.
  • 1939 — Vermaxt Varshavani egalladi.
  • 1939 — «SSSR va Germaniya o’rtasidagi do’stlik va chegara shartnomasi» tuzildi.
  • 1951 — Butunjahon kar va soqovlar federasiyasi tuzildi.
  • 1958 — Fransiyada referendum bo’lib o’tdi, unda Beshinchi respublika Konstitutsiyasi qabul qilindi.
  • 1979 — SENTO harbiy-siyosiy bloki o’z faoliyatini rasman to’xtatdi.
  • 1991 — O’zbekiston Milliy bog’i bunyod etilgan kun.
  • 1993 — BMT Bosh Assam­bleyasining 48-sessiyasida mamlakatimizning Bi­rinchi Prezidenti Islom Karimov ilk bor ma’ruza qildi.
  • 1994 — „Estoniya“ paromi Boltiq dengizida choʻkib ketdi, 852 kishi halok boʻldi.
  • 1998 — Toshkentda Osiyo Taraqqiyot bankining doimiy vakolatxonasi ochildi.
  • 2003 — Italiyada elektr tarmoqlarining ishdan chiqishi.
  • 2009 — Hindistonning «Chandrayaan -1» kosmik kemasi Oyda suv topdi.

28-SENTABRDA TAVALLUD TOPGAN MASHHURLAR:

  • mil. av. 551 — Konfutsiy — qadimgi xitoy faylasufi, dunyodagi eng zabardast diniy ustozlardan biri.
  • 1375 — Ahmad ibn Jaloliddin Muhammad al-Havofiy (tax 1443) — tarixchi olim, Temuriylar saroyida xizmat qilgan.
  • 1573 — Karavajo Mikelanjelo (1610) — italiyalik rassom.
  • 1803 — Prosper Merimi (1870) — fransuz yozuvchisi va tarjimoni.
  • 1841 — Jorj Klemenso (1929) — fransuz siyosiy va davlat arbobi, jurnalist, Fransiya Bosh vaziri (1906-1909, 1917-1920).
  • 1852 — Anri Muassan (1907) — ftorni olgan fransuz kimyogari, Nobel mukofoti sohibi (1906).
  • 1888 — Shon Lester (1959) — diplomat, Millatlar ligasining bosh kotibi (1940-1946).
  • 1897 — Muxtor Ayvezov (1961) — qozoq sovet yozuvchisi, dramaturg, olim.
  • 1912 — Alimov Shokir (1976) — ftiziatr, O’zbekiston FA akademigi (1974).
  • 1924 — Marchello Mastroyani — mashhur italyan aktyori.
  • 1929 — Lata Mangeshkar (2022) — hind xonandasi, Sangit Natak akademiyasining faxriy doktori (1989).
  • 1934 — Bridjit Bardo — fransuz kino aktrisasi, qo’shiqchi, modyeler.
  • 1974 — Mariya Kiselyova — rossiyalik sinxron suzuvchi, uch karra jahon va Olimpiada chempioni, teleboshlovchi.
  • 1976 — Fyodor Yemelyanenko — rossiyalik sportchi (aralash yakkakurashlar, sambo, dzyudo).
  • 1987 — Xillari Daff — amerikalik aktrisa va qo’shiqchi.
  • 1992 — Maura Hussayn — Pokistonlik aktrisa va model.