Qalqontumshuq ilonlar

Qalqontumshuq ilonlar, bo’shilonlar — shaqildoq ilonlar oilasiga mansub ilonlar urug’i. Uzunligi 1,6 metrgacha. Rangi ola, boshining oldingi uchidagi ayrim qalqonlari kengaygan (nomi shundan). 14 turi (jumladan, 10 tasi Osiyoda, qolganlari … Read More

Qadimgi turkiy tillar

Qadimgi turkiy tillar — turli turkiy xalqlar yozma yodgorliklarida saqlangan, lekin hoz. kunda aloqaaralashuv vazifasini yo’qotgan tillarni bildiruvchi shartli atama. Bu tillar amal qilgan vaqt chegarasi ancha katta davrni qamrab … Read More

Qadimgi ahd

Qadimgi ahd — Bibliyaning bir qismi. Iudaizmda ham, xristianlikda ham muqaddas yozuv deb e’tirof etiladi. Uning tarkibiga 39 ta kitob kiradi. Xristianlikda Qadimgi ahd nomi Bibliyaning qadimiy kitoblarini ifodalash uchun … Read More

Qavs

Qavs (Arabcha — yoy, egilgan narsa) — o’zbek tilida keng qo’llanadigan, ikki elementli (qo’shaloq), asosan, gap o’rtasida va oxirida ishlatiladigan chegaralovchi tinish belgisi. Ochiluvchi va yopiluvchi qismlardan iborat. Dastlab u … Read More

Qabr, go’r

Qabr, go’r — marhumni dafn etish uchun tayyorlangan maxsus joy. Qabr har bir xalqning urf-odati, yashaydigan geografik muhiti, kishilarning tabiiyilmiy tasavvurlari, diniy e’tiqodlariga ko’ra bir-biridan farq qiladi. O’liklarni ko’madigan xalqlarda, … Read More

«Oltin yoruq»

«Oltin yoruq» — buddaviylikka e’tiqod qilgan turkiy qavmlar orasida mashhur bo’lgan qadimgi yozma yodgorlik. Asl nomi «Suvarnaprabxasa» bo’lib, sanskrit tilidan qadimgi Xitoy tiliga tarjima qilingan. 10-asrda Beshbaliq shahrida Sengi seli … Read More

Oltin beshik

Oltin beshik — Qo’qon xonligini idora etgan ming sulolasining kelib chiqishi haqidagi rivoyat. Unga ko’ra, 1512 yil Bobur Samarqanddan Farg’ona orqali Hindistonga qochadi, yo’lda Boburning xotinlaridan biri ug’il tug’adi. Qochoqlar … Read More

Oliy qisqichbaqasimonlar

Oliy qisqichbaqasimonlar (Malacostraca) — qisqichbaqasimonlar kenja sinfi. Bosh, ko’krak va qorin bo’g’imlarining soni doimiy, qorin oyoqlari rivojlangan. Bosh va ko’krak bo’g’imlari qo’shilib, boshko’krakni hosil qiladi. Boshida bir juft fasetkali ko’zlari, … Read More

Olim Usmon

Olim Usmon (taxallusi; asl ism- sharifi Usmonov olim; 1912.31.12, Jalolobod — 1989.20.9, Toshkent) — tilshunos olim, lug’atshunos. O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan fan arbobi (1973). Nizomiy nomidagi Pedagogika institutini tugatgan (1940). O’zbekiston … Read More

Oligopoliya

Oligopoliya (oligo… va Yunoncha poleo — sotaman) — bozorni tashkil etish shakllaridan biri. Guruh monopoliyasi, oz sonli yirik korxona (firma) larning bozorda yoki bironbir xo’jalik soxasida hukmronligi. Oligopoliya uchun bozorda … Read More