Автор: Admin

AXALTAKA XARBIN YURISHLARI — rus qo’shinlarining Axaltaka (Turkmaniston) vohasini egallash maqsadida 1879, 1880-81 yillardagi yurishlari (rus manbalarida Axaltaka ekspeditsiyasi deb ataladi). 1869 yil Krasnovodsk (1992 yildan Turkmanboshi) shahriga asos solingach, … Read More

AXALTAKA OT ZOTI — salt miniladigan qadimgi ot zotlaridan biri. Xalq selektsiyasida Janubiy Turkmanistondagi Axaltaka voxasida yashagan turkmanlarning taka qabilasi yetishtirgan. Axaltaka ot zoti quruq issiq iqlimga moslashgani, nihoyatda chopqirligi … Read More

AXAL VILOYATI (sobiq Ashxobod viloyati) — Turkmaniston tarkibidagi viloyat. 1973 yil 27 dekabrda tashkil etilgan. Maydoni 95,4 ming kilometr kvadrat. Aholisi 875 ming kishidan ziyod (1997; Ashxobod shahri aholisisiz), asosan … Read More

AXAGGAR — Sahroi Kabir Markaziy qismidagi (Jazoir Janubiy) keng tog’lik. Asosan kembriydan oldingi kristalli slaneslardan tarkib topgan, usti tekis va zinapoyasimon tizmalardan iborat. Uchlamchi davr oxiri va to’rtlamchi davr boshida … Read More

AFG’ONLAR (o’zlarini pushtun, Patan deb ataydilar) — xalq, Afg’onistonning asosiy aholisi (10 million kishidan ortiq, 1992). 19 milliondan ortiq kishi (asosan ko’chmanchi va yarim ko’chmanchilar) Pokistonning shimoliy- g’arbida yashaydi. Qabila … Read More

AFG’ONISTON, Afg’oniston Islom davlati — Janubiy-g’arbiy Osiyoning eng chekka Sharqiy qismida joylashgan mamlakat. Geografik o’rniga binoan O’rta Sharq mamlakatlari qatoriga ham kiritiladi. Maydoni 652,2 ming kilometr kvadrat. Aholisi 25 million. … Read More

AFG’ONI — Afg’oniston Islom Davlati pul birligi. 1 afg’oni = 100 pul. 1926 yilda qonun asosida muomalaga kiritilgan. Xalqaro hisob-kitoblarda Afg’oni kursi 1 AQSh dollari = 4750 Afg’oni belgilangan (1997 … Read More

AFG’ON SHAMOLI — O’zbekistonning jandagi hududlar (Surxondaryo va Qashqadaryo viloyatlari) ga bostirib kiruvchi, Janubiy-g’arbiy yo’nalishidagi issiq, kuruq shamol. Juda ko’p chang-to’zon ko’tarib esadi. Bu shamol Janubiy-g’arbiy yo’nalishda, Afg’oniston tomondan esgani … Read More

AFG’ON TILI — Afg’oniston milliy va rasmiy davlat tili. Afg’onlar o’z ona tilini «pashtu» yoki «paxtu» deb ataydilar.

AFYUN (aslida Yunoncha abijum — mudratuvchi, uxlatuvchi), opiy, «Qora dori»— 1) ko’knorning xomroq ko’sagini tilib qo’yganda undan oqib chiqib, havoda qorayib qotgan, sutsimon shira. Tarkibida morfin, papaverin, kodein, tebain, narkotin … Read More