ARQON TUTISH

ARQON TUTISH — turkiy xalqlar to’y marosimidagi qadimgi udumlardan biri. Kelinni kuyovnikiga olib kelayotganlarida kelinning qo’shnilari, yaqinlari, mahalla va qishloq yigitlari aravaning yo’lini to’sib, sovg’a va in’om talab qiladi. Buning … Read More

ARQON KO’PBURCHAGI

ARQON KO’PBURCHAGI – kuchlar tizimining tayanch reaktsiyalari va teng ta’sir etuvchi kuchlarini topish, eguvchi momentlar epyuraparini yasash, arkasimon va osma tizimlarning eng maqbul qiyofalari (shakllari)ni aniqlash hamda yasen jismlar statistikasiga … Read More

ARQON

ARQON — tolalardan eshib to’qiladigan, yo’g’onligiga qaraganda uzunligi ancha katta bo’lgan to’qimachilik buyumi; arg’amchi. Zig’ir tolasi, kanop, nasha poyasi tolalari, ip, jun va sun’iy tolalardan to’qiladi. Shunga yarasha qil Arqon, … Read More

ARQISH

ARQISH (turkiycha)— 6 — 14- asrlarda turkiy xalqlarda uzoq yurtlarga savdo-sotiq ishlari bilan qatnovchi tojirlar, ot-ulovlar, aravalar va ularni boshqaruvchi mutasaddi shaxslar guruhi, ya’ni karvon ma’nosini anglatuvchi istiloh. Arqish Kultegin … Read More

ARYAVARTA

ARYAVARTA («oriylar mamlakati») — shimoliy Hindistonning Markaziy qismining qadimgi hindlar tomonidan atalishi. Qadimgi hindlarning tasavvuricha, Aryavarta mamlakatida Hindistonning boshqa xalqlariga qaraganda «olijanob» kishilar yashagan. Bunday qarashlar bejiz bo’lmagan, albatta, chunki … Read More

ARERSSENA

ARERSSENA — sahnaning orqa qismi. Odatda Arerssena yordamchi joy xizmatini bajarib, kenglik va fazoning tasavvurini beruvchi dekoratsiyalarni o’rnatishda foydalanilgan. Hozirgi zamon teatrida Arerssena, kengroq va chuqurroq qilinadi. Negaki, dekoratsiya qurilmalari … Read More

ARERGARD

ARERGARD (Fransuzcha arriere — orqasida, garde — soqchi, qo’riqchi, qorovul) — Yevropa davlatlari armiyalarida harbiy yurish, hujum yoki chekinish vaqtida asosiy kuchlarning ketidan boruvchi va ularning shu tomondan xavfsizligini ta’minlovchi … Read More

ARSHIN

ARSHIN — qadimgi uzunlik o’lchov birligi; o’lchami 65,2-M 12 santimetr. O’rtacha qiymati ko’p manbalarda 71,12 santimetr deb olingan. Rabg’uziy 1310 yilda turkiy tilda yozgan «Qisasi Rabg’uziy» asarida keltirgan. Turkistonda uzunligi … Read More

ARSHIY XO’JAJAHON YA’QUB

ARSHIY XO’JAJAHON YA’QUB (1706 -1756, Qashqar) — uyg’ur shoiri, davlat arbobi. Oyrot xonligi (1635 -1758) ning Kashqardagi noibi. Arshiy uyg’ur mumtoz she’riyatida lirik janr rivojiga hissa qo’shgan. Navoiyga ergashgan («ko’ngul» … Read More

ARSHI A’LO

ARSHI A’LO (Arabcha, Arsh — taxt, a’lo — buyuk) — buyuk taxt. Islom aqidasiga ko’ra, Arsh yer, osmonlar, yulduzlar va Kursiydan ham katta hajmdagi mavjudot. Alloh yaratgan barcha narsadan u … Read More