ANUS

ANUS, anal teshik — to’g’ri ichakning oxirgi qismi — orqa chiqaruv teshigi. Anus dastavval mustaqil rivojlanib, keyin to’g’ri ichakning pastki qismiga ochiladi. Ba’zan to’g’ri ichak bilan Anus o’rtasida parda saqlansa, … Read More

ANURIYA

ANURIYA (Yunoncha an — inkor qo’shimchasi va uron — siydik) — siydik tutilishi; bunda buyrakda hosil bo’lgan siydik qovuqqatushmaydi. Prerenal Anuriya buyrak tomirlarining o’smalar bilan qisilishi yoki qayrilib ketishi, shuningdek … Read More

ANURADHAPURA

ANURADHAPURA — Shrilanka shimolidagi shahar. Aholisi 40 ming kishi chamasida. Qishloq xo’jaligi mahsulotlari qayta ishlanadi, hunarmandchilik (yog’och o’ymakorligi) rivojlangan. Turizm markazi, buddistlar ziyoratgoh joyi. Qadimgi Anuradhapura (miloddan avvalgi 5-asrdan 11-asrgacha) … Read More

ANTUAN

ANTUAN (Antoine) Andre (1858.31.1, Limoj — 1943.9.10, Puligen) — frantsuz aktyori, rejissyori, teatr nazariyotchisi. Erkin teatr (1887 — 94), Antuan teatri (1897 — 1906) ni tashkil etib, ularga rahbarlik qilgan. … Read More

ANTROPOXORIYA

ANTROPOXORIYA (antropo … va Yunoncha choreo — tarqalish) — ba’zi o’simlik mevalari yoki urug’larining bir joydan ikkinchi joyga, hatto bir qit’adan ikkinchi qit’aga odam vositasida tarqalishi. Bunday tarqalish tasodifiy (kiyimga … Read More

ANTROPOSOFIYA

ANTROPOSOFIYA (antropo … va Yunoncha sophia — donishmandlik) — Xudo o’rnida ilohiylashtirilgan odamga e’tiqod qilishni targ’ib etuvchi ta’limot. 20-asr ma’naviy hayotida paydo bo’lgan bu ta’limotga nemis olimi R. Shteyner (1861 … Read More

ANTROPONIMIKA

ANTROPONIMIKA (antropo … va Yunoncha opuma — nom) — onomastikaning bo’limi. Odamlar ismini, ularning tarqalganligi, kelib chiqishi, jamiyatda amalda qo’llanishini va bundan tashqari antroponimik tizimlar tuzilishi hamda rivojlanishini o’rganadi. Atoqli … Read More

ANTROPONOZALAR

ANTROPONOZALAR (antropo … va Yunoncha nosos — kasallik) — faqat odamga zarar etkazadigan yuqumli kasalliklar. Antroponozalarga vabo, ich terlama, paratif, dizenteriya, poliomielit, difteriya, skarlatina, ko’kyo’tal, qizamiq, gripp, terlama, bezgak, saramas, … Read More

ANTROPOMORFIZM

ANTROPOMORFIZM (antropo … va Yunoncha morphe — shakl, ko’rinish) — Xudo hamda ilohiy kuchlarni, tabiatdagi narsa, hodisalarni inson qiyofasida tasavvur qilish Antropomorfizm qadimgi yunonlar dinida keng tarqalgan edi. Ularning tasavvuricha, … Read More

ANTROPOMETRIYA

ANTROPOMETRIYA (antropo … va Yunoncha metreo — o’lchayman) — antropologiyaning tekshirish usullaridan biri. U odam organizmi a’zolarining hamma belgilari (uzunligi, eni, qalinligi, shakli, rangi va hokazolar) o’zgarib turishini miqdoriy tomondan … Read More