ANTALKID SULHI

ANTALKID SULHI, shohona sulh (miloddan avvalgi 386) — miloddan avvalgi 395-387 yillardagi Korinf urushidan so’ng Sarda shahrida Sparta bilan Afina va Fiva boshchiligidagi yunon polislari o’rtasida imzolangan. Sparta elchilari rahbari … Read More

ANTALIYA

ANTALIYA, Adaliya — Turkiyaning Janubidagi shahar, Antaliya elining ma’muriy markazi. Aholisi 378 ming kishi (1990). O’rta dengiz bo’yidagi port. Kemasozlik rivojlangan, kema remont qilinadi. Metallurgiya, to’qimachilik va oziq-ovqat sanoati korxonalari … Read More

ANTAKIYA

ANTAKIYA — Turkiyaning Janubdagi shahar. O’rta dengiz yaqinida. Xatay elining ma’muriy markazi. Aholisi 124 ming kishi (1990). To’qimachilik, paxta tozalash, yog’-moy va oziq-ovqat sanoati korxonalari bor. Baliq ovlanadi. Shaharga miloddan … Read More

ANTAGONISTLAR

ANTAGONISTLAR 1) anatomiya va fiziologiyada qarama-qarshi harakatlanuvchi muskullar, masalan, oyoq-qo’llardagi yozuvchi va bukuvchi muskullar, shuningdek yuqori va pastki jag’dagi tishlar; nerv juftlari — ular qo’zg’alganda a’zoga qarama-qarshi ta’sir ko’rsatadi (masalan, … Read More

ANTAGONIZM

ANTAGONIZM (lotincha antagonism -bahs, kurash) — bir-biriga qarama-qarshi kuchlar, g’oyalarning keskin kurashini ifodalaydigan ziddiyat. Antagonizm tushunchasi biologiya, tibbiyot, matematika, fizika va boshqa fanlarda ham qo’llaniladi. Masalan, mikroblar va dorilar Antagonizmi, … Read More

ANTABLEMENT

ANTABLEMENT (Fransuzcha entablement — stol, taxta) — binoning yuqorisi. Mumtoz me’moriy orderlarning ustun tepasida joylashgan ajralmas qismi. Antablement 3 qismdan: ko’tarib turuvchi — arxitrav, Friz va karnizyaan iborat. Fakat arxitrav … Read More

ANT

ANT — A. N. Tupolev rahbarligida 1922-40 yillar yaratilgan samolyotlarning umumiy nomi. Masalan, ANT-1, ANT-2, ANT-3, ANT-4, ANT-9, ANT-20, ANT- 25 va boshqalar. Ant harfi konstruktor ismining, notasi ismining, T-familiyasining … Read More

ANSORLAR

ANSORLAR (Arabcha — yordamchilar, safdoshlar) — Muhammad (sav) sahobalari bir tabaqasining nomi. 622 yil Makkadan Madinaga ko’chib borgan musulmonlar (muhojirlar)ga va Muhammad (sav) ga yordam bergan hamda Islom dinini qabul … Read More

ANSORIY

ANSORIY (taxallusi; asl ismi Abu Ismoil Abdulloh ibn Muhammad Hiraviy) (1006—Hirot— 1088) — mutafakkir, faylasuf va shoir. Tasavvufning yirik namoyandasi. Nasabi ansorlarga taqaladi (taxallusi shundan olingan). 21 yoshida ilm olish … Read More

ANSATBOYEV

ANSATBOYEV Najimatdin (1943.23.12, Kegayli) — qoraqalpoq aktyori va rejissyor. O’zbekiston xalq artisti (1974). Toshkent teatr va rassomlik san’ati institutini tugatgan (1966). Berdaq nomidagi Qoraqalpoq davlat musiqali drama va komediya teatrida … Read More