AZONALLIK

AZONALLIK (Yunoncha a — inkor qo’shimchasi va zone — zona) — mavjud hududning zonal xususiyatlari bilan bog’liq bo’lgan biron hodisaning tarqalishi. Azonallik tekisliklarda tabiiy Azonallik (iqlimiy Azonallik, tuproq, Azonalligi, o’simlik … Read More

AZON

AZON (Arabcha, namozga chaqirish) — 1) Islom dinida har kuni o’qiladigan 5 mahal namozga muazzin etadigan da’vat. Azon namoz uchun buyurilgan sunnat hisoblanadi. Muazzin (azon aytuvchi) odatda har bir masjidda … Read More

AZOMETIN BO’YOQLAR

AZOMETIN BO’YOQLAR — molekulasida xromofor guruhlar bo’lgan organik bo’yovchi moddalar. Azometin bo’yoqlar to’q rangli bo’lishi bilan azobo’yoqlardan farq qiladi. Ular aromatik yoki geterosiklik aldegidlar va aminlarni hamda aromatik Nitrozobirikmalarni faol … Read More

AZOLA

AZOLA (Azolla) — qirqquloqdoshlar oilasiga mansub, suvda o’sadigan, sporali ko’p yillik o’simliklar turkumi. Suv ostida yon ildizlari, suv ustida qalin bargchalari bo’ladi. Azolaning 6 ta turi bor. Qazilma turlarining soni … Read More

AZOKSIBIRIKMALAR

AZOKSIBIRIKMALAR — sariq kristall moddalar. Tarkibida azoksiguruh bo’lgan organik birikmalar; spirtda, efirda yaxshi eriydi, suvda erimaydi. Azoksibirikmalarning rangi ularning tarkibida azoksiguruh borligidandir. Elektrolitik usulda qaytarilsa, azobirikmalarga, kontsentrlangan sulfat kislota ta’sirida … Read More

AZOIMID

AZOIMID, HN3 — azotning vodorod bilan hosil qilgan kislotasi, tuzilishi. Suvsiz Azoimid o’tkir hidli, zaharli, rangsiz suyuqlik, qaynash temperaturasi — 37°, suyuqlanish temperaturasi — 80°, portlovchi modda, qizdirilganda, ishqalanganda yoki … Read More

AZOV FLOTI

AZOV FLOTI — Rossiyada 1695 yilning oxirlarida Qrim xonligi va Turkiyaning qora dengiz bo’ylaridagi yerlarini bosib olish uchun tashkil qilingan. Flot kurishda asosiy markaz qilib Voronej shahri tanlandi. Harbiy kemalarning … Read More

AZOV DENGIZI

AZOV DENGIZI — Atlantika okeani havzasiga mansub o’rta dengiz. Ukraina va Rossiya yerlari oralig’ida. Kerch bo’g’ozi orqali kora dengiz bilan tutashadi. Maydoni 38 ming kilometr kvadrat. Suvning o’rtacha hajmi 320 … Read More

AZOV BO’YI QIRLARI

AZOV BO’YI QIRLARI — Ukrainaning Janubiy-sharqidagi qirlar. Donesk shahri yaqinida Donesk qirlari bilan tutashadi. Mutlaq balandligi 324 metr. Yerr yuzasi lyossimon jinslar bilan qoplangan, zaminida kristall jinslardan tarkib topgan fundament … Read More

AZOV

AZOV — Rossiya Federatsiyasining Rostov viloyatidagi shahar. Don daryosi bo’yidagi port. Azov Qora dengiz sohilidagi qadimiy shahar — Tanais o’rnida barpo qilingan. Don daryosi Azov dengizining Taganrog qo’ltig’iga qo’yiladigan joydan … Read More