Рубрика: A harfiga oid fuqarolik jamiyatiga oid ensiklopedik atamalar

APARTEID, apartxeyd (afrikaans tilida apartheid – alohida-alohida yashash) — irqiy kamsitishning eng ashaddiy ko’rinishi. Muayyan aholi guruhlarining ular irqiy mansubligiga qarab, siyosiy, ijtimoiy, iqtisodiy va fuqarolik huquqlaridan mahrum etishni, hududiy … Read More

ANTREPRENER (fr. entrepreneur – tadbirkor, ishbilarmon) — xususiy tomosha qilish korxona (yirk, teatr)lari egasi.

ANTITOTALITAR INQILOB — totalitar tartiblarning keskin buzilishi jarayoni va ijtimoiy hayotning demokratik tuzilmalariga o’tilishi. Antifashistik, postkommunistik tasnifidagi inqiloblar antitotalitarizmga bevosita bog‗liq. Ma‘lumki, XX asrning oxirgi o’n-yilliklarida ro’y bergan antitotalitar, postkommunistik, … Read More

ANTISEMITIZM (yun. anti – qarshi, semit – ivrit, semit) — milliy va diniy bid‘atxurofot, yahudiylarga dushmanlik ko‗zi bilan qarash. Antisemitizm irqiy shovinizmning eng mudhish ko’rinishidir. Tarixda Antisemitizm turli shakllarda — … Read More

ANTIPATIYA (antipatheia) — biron-bir kimsani yoxud narsani xush ko’rmaslik, yoqtirmaslik, yomon ko’rish, unga nisbatan sovuq munosabatda bo’lish.

ANTINOMIYA (yun. antinomia — qonunning ichki ziddiyati) — mantiqiy isbotlanadigan ikki qonun, mulohaza yoki xulosa o’rtasidagi ziddiyat. Qadimgi dunyo mutafakkirlari asarlarida Antinomiya aporiya shaklida ishlatilgan. XVIII asrda Antinomiya haqidagi ta‘limotni … Read More

ANTIMILITARIZM (lot. militaris) — ichki va xalqaro-maydondagi qarama-qarshiliklarni hal qilish maqsadida qurolli zo’ravonlikni qo’llashga qarshi chiquvchi ijtimoiy-siyosiy qarashlar va harakatlar majmui.

ANTIKONSTITUTSIYAVIYLIK (konstitutsiyaga zidlik) — qonunning, boshqa normativ — huquqiy hujjatning yoxud xalqaro yoki davlat ichki shartnomasining konstitutsiyaga (davlatning asosiy qonuniga) zidligi. Aynan bir xil ma‘noda ―konstitutsiyaga xiloflik, ―nokonstitutsiyaviylik, ―konstitutsiyaga nomuvofiqlik … Read More

ANTIKOMMUNIZM (anti – qarshi, zid; kommuna – jamoa, umumiy yashash usuli) — kommunizmga qarshi kurash g’oyasiga asoslangan qarash, faoliyat majmui. Ijtimoiy taraqqiyotda jamoaviylik tamoyilining mutloqlashtirishi, kommunistik partiyalarning muayyan davlatlarda hokimiyatni … Read More