Рубрика: G harfiga oid geografiyaga oid ensiklopedik atamalar

Girlo — Qora va Azov dengizlariga quyiluvchi daryolarning tarmoqlari. Masalan, Kiliya girlosi, Sula girlosi, Georgiy girlosi va boshqalar.

Girdob — dengiz, daryo, anhor, kanal va h.k. lar suvining yuza qismida sodir bo`ladigan aylanma harakat. Girdob ko`pincha ikki yo`nalishdagi oqimlar tutashgan joyda ro`y beradi. Girdob daryo, kanal, ariqlarning o`zan … Read More

Gir dibod — quyun, aylanma shamol, siklon.

Gipotsentr (yunoncha gipo — ostida va lotincha sentrum — markaz), o`choq, markaz-zilzila markazi. Zilzilaning boshlang`ich silkinishi gipotsentrdan tarqaladi. Gipotsentr ko`pincha 0 dan 100 km chuqurlikda, ba’zan, hatto 300 km dan … Read More

Gipsli cho`llar – cho`l tiplaridan biri. O`rta Osiyoning shimoliy qismidagi supasimon qirlarda, tog` oldi tekisliklarida uchraydi. Tuprog`i gipsli bo`z tuproq. Tuproq yuzasi karbonatli bo`lib, tagida qalin gips qatlami bo`ladi. Shuvoq-sho`ra … Read More

Giperurbanizatsiya (yunoncha giper – o`ta) — shahar aglomeratsiyalarining bir-birlariga qo`shilib, megalopolislar hosil qilishi.

Gilmoya — gil turlaridan biri.

Gilli slanets — gillarning yer po`stida bosim ta’sirida siqilishidan paydo bo`ladigan metamorfik tog` jinsi. Gilli slanets qatlanib ajralish xossasiga ega. Suvda ivimaydi, gilga nisbatan qattiq. Qora, kulrang, goho yashil rangda … Read More

Gidrograf — suv sarfining ma’lum davr ichida o`zgarishini ifodalovchi grafik. Masalan, daryo gidrografiyasi, asosan, bahorgi yoki yozgi to`lin suv davri uchun, bir yilga tuziladi. Bahorgi yoki yozgi to`lin suv davrining … Read More

Gidrouzel — bir necha vazifani bajaruvchi gidroinshootlar majmui. Energetika, transport, suv olish maqsadlarida foydalaniladigan xillari bo`ladi. Gidrouzel tarkibiga to`g`on, elektr stansiya binosi, kemalar qatnaydigan shlyuz, suv olish, baliq o`tkazish inshootlari … Read More