Рубрика: Q harfiga oid geografiyaga oid ensiklopedik atamalar

Qor chizig`i — tog`lardagi shunday chegaraki, undan balandda qor erimasdan firnga aylanadi. Qor chizig`i balandligi joyning geografik kengligi, iqlimi, yog`in miqdori, yon bag`ir ekspoziqiyasiga bog`liq. Qor chizig`i ekvator yaqinidagi tog`larda … Read More

Qir — usti yassi yoki salgina gumbazsimon balandliklar, tepaliklar, platolar, yassi past tog`lar. Masalan, O`rta Rossiya qirlari, Volgabo`yi qirlari, Qoplonqir va h.k. Qoraqum va Qizilqumdagi qoldiq platolar, usti yassi past … Read More

Qizil tuproqlar — sernam subtropik va tropik mamlakatlarda aksari temirga boy ona jinslar ustida hosil bo`ladigan tuproqlar. Xitoyning markaziy va janubi-sharqiy hududlarida, Vyetnam, Yaponiyada, AQSh, Braziliya, Urugvayda, Afrikada, Fransiyaning janubida, … Read More

Qora metallurgiya — sanoatning cho`yan, po`lat, ferrotqotishmalar, prokat, truba va boshqa metall buyumlar ishlab chiqariladigan tarmog`i. Qora metallurgiya ketma-ket bir necha jarayondan iborat: ruda qazib chiqarish, domna (cho`yan eritib olish), … Read More

Qoqlar — O`rta Osiyo cho`llaridagi taqirlarda uchraydigan tabiiy sayoz botiqlar. Qoqda bahorgi yog`ingarchilik vaqtida suv bo`ladi. Yoz kelishi bilan suv qurib, yer yuzasi tuz qatlami bilan qoplangan taqirga aylanadi. Turkmanistonda … Read More

Qum — kattaligi 0,01 mm dan 2 mm gacha bo`lgan qirrali yoki yumaloq (silliqlangan) zarra toshlardan iborat bo`shoq cho`kindi tog` jinsi. Qumlar zarralarining katta-kichikligiga qarab, 1) donalari 1-2 mm bo`lgan … Read More

Qutbiy asimmetriya qonuniyati — Yer shari tabiatining shimoliy va janubiy yarim sharlarda bir-biridan farq qilishini aks ettiruvchi qonuniyat. Shimoliy yarim shar janubiy yarim shardan quruqlik va dengizlarning taqsimlanishi (hamda nisbati), … Read More

Qushlar bozori — kayra, chayka, lyurik kabi dengiz qushlari gala-gala bo`lib tik qoyalarga uya qo`ygan joylar. Yevropa, Osiyo, Shimoliy va Janubiy Amerika, Janubiy Afrika, Yangi Zelandiya qirg`oqlarida, Janubiy yarim shardagi … Read More

Quyun — atmosferada vujudga keladigan kuchli uyurma shamol. Ko`pincha momaqaldiroqli bulutlarda hosil bo`ladi. Eni dengiz ustida bir necha o`n m, quruqlikda bir necha yuz m, balandligi 800- 1500 m bo`lishi … Read More

Qo`ychilik — chorvachilikning bir tarmog`i; qo`ylar go`shti va juni uchun boqiladi. Dag`al junli qo`ylar (asosan hisori, jaydari va boshqa zotlar) junidan movut, piyma etik, kigiz va b.; uy-ro`zg`or jihozlari, mayin … Read More