Рубрика: T harfi

TASHXIS (Arabcha — shaxslantirish) — jonlantirish badiiy san’atining bir turi; turli narsalar, hayvonlar, qushlar, o’simliklar va boshqalarga insoniy xususiyatlarni ko’chirish san’ati. Tashxis og’zaki nutqda ham, badiiy asarlarda ham keng qo’llanadi. … Read More

TASHTDOR — Saljuqiylar, Xorazmshoxlar davlatida (12-13-asrlar) Sulton xammomlari va hovuzlarining boshlig’i. Tashtdorning qo’l ostida bir necha G’ulom bo’lgan. Ular hukmdorga juda yaqin odamlar bo’lishgan. Masalan: Saljuqiylar sultoni Malikshoh (1072-92)ning Tashtdori … Read More

TASHLAMA, SUV TASHLAMA — suv havzasi (suv ombori, ko’l va boshqalar) dagi ortiqcha suvni (toshqin suvlarini) chiqarib yuborish, suvni pastki befga o’tkazish uchun mo’ljallangan gidrotexnika inshooti. Suv tashlama to’g’on tepasiga, … Read More

TAUER, touer (inglizcha tower — minora) — Londonning Sharqiy qismida, Temza daryosi bo’yida joylashgan qasrqal’a. Tauer ning eng qadimgi qismi — «oq minora» Vilgelm I Fotih davrida (taxminan 1078-85) qurilgan. … Read More

«TARAQQIY» — jadidlar gazetasi. 1906 yil 14(27) iyundan Toshkentda chop etilgan. Noshiri va muharriri — Ismoil Obiliy. «Taraqqiy» tom ma’nodagi ilk milliy nashr hisoblanadi. Uning saxifalarida chor Rossiyasining Turkistonda olib … Read More

TARAQQIYOT — rivojlanishning oddiydan murakkabga, quyidan yuqoriga yo’nalgan shakli, uning yuksalishi. Adabiyotlarda Taraqqiyotni ko’pincha rivojlanish bilan aynanlashtirib ko’yishadi, aslida u rivojlanishning bir yo’nalishidir. Shuningdek, Taraqqiyotni ayrim adabiyotlarda faqat jamiyatdagi rivojlanish … Read More

TARASH MASHINASI (to’qimachilikda) — tolali materiallar (paxta, jun va boshqalar) tutami (xolst)dan pilta hosil qiladigan mashina; yigirish jarayonining asosiy mashinasi. Tarash mashinasida tolalar to’g’rilanadi, bir-biriga parallellanadi, xascho’p va kalta tolalar … Read More

TARAFLAR (huquqda) — fuqarolik prosessida fuqarolik ishlari bo’yicha sudlarda muayyan huquq kimga tegishli ekanligi yuzasidan nizolashayotgan jismoniy yoki yuridik shaxslar. Fuqarolik ishlarini sudda ko’rib hal qilish jarayonida 2 taraf: da’vogar … Read More

TAR, THAR — Hindiston va Pokiston hududlaridagi cho’l va chala cho’lli tekislik. Hind daryosining chap sohili bo’ylab, shimoldan Janubga 850 kilometr masofaga cho’zilgan. Maydoni 300 ming kilometr kvadrat. O’rtacha balandligi … Read More

TAPIRLAR (Tapiridae) — toq tuyoqlilar turkumiga mansub sut emizuvchilar oilasi. Oyoklari nisbatan kalta, oldingi oyoqlarida 4, orqa oyoklarida esa 3 ta barmog’i bor; o’rta barmog’i yaxshi rivojlangan. Tanasining uzunligi 250 … Read More