MONOTIP

MONOTIP (mono… va Yun. Typos —.nus-xa) — murakkab matnlarni terish uchun harf kuyadigan avtomat mashina. Asosiy qismlari: harf terishdasturlash AP-parati va harf quyish apparati. Ay- Rim literalirdan iborat satrlar hosil qiladi. M.ni 1897 amerikalik T. Lan- ston ixtiro qilgan. Harf quyish avtoma — tini boshqarish dasturi maxsus qurilma yordamida hosil qilinadi. Dastur keng perfolentadan iborat; har qaysi belgiga 1-4 teshikni o’z ichiga olgan ma’lum kom- binasiya to’g’ri keladi. Harf quyish appa- ratida matrisa ramkasi, quyish qolipi va apparati bo’ladi. Matrisa ramkasiga matrisalar mahkamlanadi, perfolenta «buyrug’i»ga muvofiq, matrisa ramkasi suriladi va matrisa qolip ustiga turib qoladi. So’ngra matrisadagi chuqurchalar b-n birga qolipga bosim ostida suyuq qotishma to’ladi, natijada zarur belgi- lar literasi yoki probellar (so’zlar ora- si) kuyiladi. Tayyor litera va probellar satr kanaliga turtib chikariladi. Ayrim litera va probellardan bir xil uzunlik- dagi shrift satrlari shakllanadi-, sat- rlardan esa nabor grankasi tuzil adi.