Category: P harfi

Pediatriya (Yun. pais — go’dak va iatreia — davolash) — bola organizmi- ning anatomik-fiziologik xususiyatla- ri, bolalar kasalliklarining kelib chi- qish sabablari va ularning rivojlanish mexanizmlarini o’rganadi; kasalliklar- ni aniklash, … Read More

Peru (Peru), Peru Respublikasi (Republika del Peru) — Jan. Amerika- ning g’arbiy qismida joylashgan davlat. Mayd. 1 mln. 285,2 ming km2. Axoliey 27,9 mln. kishi (2002). Poytaxti — Lima sh. … Read More

Pekin, Beytszin (xitoycha — shim. poytaxt) — Xitoyning poytaxti. Siyo- siy, iqtisodiy, ilmiy va madaniy Mar- kazi. Kattaligi jihatidan mamla-katda Shanxaydan keyin 2-o’rinda. Buyuk Xi- toy tekisligining shim. qismida, uch … Read More

PENSIYA JAMG’ARMASI – aholini davlat tomonidan kafolatlan- gan ijtimoiy himoya qilishni amalga oshirish uchun zarur moliyaviy bazani yaratish, pensiya va nafaqalarni qonunda belgilangan miqdorlarda to’lashni mablag’b-n ta’minlashni amalga oshi-ra- digan … Read More

Pensiyalar (lot. pensio — to’lov) — fuqarolarga davlat yoki boshqa sub’- ektlar tomonidan qonunda belgilangan hollarda muntazam va, odatda, umr-bod to’lanadigan to’lovlar. Ijtimoiy ta’mi- not shakli hisoblanadi. O’zbekiston Re- spublikasi … Read More

Perm viloyati – RF tarki- bidagi viloyat. 1939 y. 3 okt.da tashkil etilgan. Sharqiy Evropa tekisligining shim.-sharqi va O’rta hamda shim. Ural- ning g’arbiy yon bag’irlarida joylashgan. P.v. tarkibiga Komi-permyaklar … Read More

PERM SISTEMASI (DAVRI), Perm — paleozoy eratemasi (erasi)ning so’nggi (oltinchi) davri. P.D. bundan 286 mln. yil avval boshlanib, 38 mln. yil da- vom etgan. Ingliz geologi R.I.Murchison 1841 y.da ajratgan. … Read More

Perspektiva (lot. perspicio — aniq ko’raman) — 1) mavjud borliqni inson idrok etganidek biror tekis yuza (qog’oz, taxta, devor va b.) da fazoviy holati va ularning bo’laklarini kuza- tish nuqtasidan … Read More

Peru g’o’zasi, Janubiy Ameri- ka g’o’zasi, si-Aylend go’zasi (Gossypium barbadense L.) — madaniylashtirilgan g’o’za turi. Genomi (AD)2, xromosomalar soni 2p=52. K. Linney ta’riflab ber- gan (1753). Jan. Amerikada (Peru, Bo- … Read More

Petrarka (Petrarca) Franchesko (1304.20.7, Aresso — 1374.19.7, Ar- KUA, Paduya shaxri yaqinida) — italyan shoiri, italyan adabiy tilining asos- chilaridan biri, faylasuf. Monpe- Le (1316), Bolonya (1320) un-tlarida xuquqshunoslikdan ta’lim … Read More