Category: P harfi

Pestisidlar (lot. pestis — maraz, caedo — o’ldiraman), zaharli kim-yoviy moddalar — o’simlik zarar- kunandalari va kasalliklari, begona o’tlar, shuningdek, yog’och, paxta tolasi mahsulotlari, jun, teri zararkunan- dalari, uy hayvonlarining … Read More

Petrografiya (Yun. petros — tosh va …grafin) — tog jinslari, ular- ning mineralogik va kimyoviy tar- kibi, strukturam va teksturasi, er po’stida va er ustida yotish sharoitlari, tarqalish qonuniyatlari, kelib … Read More

Petti (Petty) Uilyam (1623.26.5, Romsi sh., Xempshir — 1687.16.12, London) — ingliz klassik siyosiy iqtisodining asoschisi. Leyden, Parij va Oksford un-tlarida tibbiyotdan ta’- lim olgan. U serqirra qobiliyatga ega bo’lib, … Read More

Peshku tumani – Buxoro viloya- tidagi tuman. 1950 y. 15 apr.da tashkil etilgan. 1959 y. 19 apr.da Vobkent tuma- ni tarkibiga kiritilgan, 1978 y. 5 apr. da qaytadan tuzilgan. 1988 … Read More

Pivo (rus.) — kucheiz alkogolli, ta’mi taxirroq, ko’piklanuvchi, xushbo’y, chanqovbosti ichimlik. O’rta asrlardayoq Evropaning qator mamlakatlarida (ay- niqsa, Germaniya va Chexoslovakiyada) ko’p tayyorlangan. Keyinchalik sanoat usulida maxsus P. z-dlarida ishlab … Read More

Pielonefrit (Yun. pyelos — jom va nephros — buyrak) — buyrak va buy- rak jomining yallig’lanishi (pielit). P. mustaqil ravishda yoki siydik yurishi- ni qiyinlashtiruvchi siydik-tanosil sistemasi kasalliklari (prostata bezi … Read More

Pigmentlar (lot. pigmentum— bo’yoq) — 1) (biologiyada) orga-nizmlar to’qimalari tarkibiga kiradigan bo’yoq birikmalar. P. rangi ular molekulasi tarkibidagi quyosh spekt-rining ko’zga ko’rinadigan nurlarini (380-750 nm) tanlab yutadigan xromofor guruhi b-n … Read More

Piyoz (Allium) — loladoshlar oila- siga mansub ikki yillik va ko’p yillik o’tsimon o’simliklar turkumi, sabzavot va manzarali ekin. Shim. yarim sharda 500 ga yaqin turi ma’lum. Eng ko’p turla- … Read More

Piyoda askarlar — quruklikdagi qo’shin turi. Umumqo’shin janglari- da dushmanga zarba berish va uning hududlarini zabt etishga mo’ljallangan. Har qanday ob-havo sharoitida, qaysi fasl bo’lishidan qat’i nazar, uzoq mud- dat … Read More

Pilla — 1) ko’pgina hasharotlar g’um-bagining himoya qobig’i. Odatda, P.ni lichinka g’umbakka aylanishdan ol- din ajratgan ipakdan to’qiydi. Mac, pisha o’rovchilar, kuyalar va b. P.si. Ta- laygina qo’ng’izlar (mas, uzuntumshuq … Read More