10 oktabr kun tarixi

👉 BAYRAMLAR:

🇺🇳 BMT — Butunjahon ruhiy salomatlik kuni.
🌏 Butunjahon o‘lim jazosiga qarshi kurash kuni.
🌏 Butunjahon kasha kuni.
🌏 Butunjahon uysizlar kuni.
🌏 Xalqaro sahna boshqaruvi kuni.
🌏 Butunjahon inklyuzivlik kuni.
«В Контакте» ijtimoiy tarmog‘i tug‘ilgan kun.

🔹 MILLIY BAYRAMLAR:

🇻🇳 Vyetnam – Poytaxt ozodlik kuni.
🇫🇮 Finlandiya – «Fin adabiyoti» kuni.
🇵🇱 Polsha – Daraxt ekish kuni.
🇬🇺 Guam – Daraxt ekish kuni.
🇺🇦 Ukraina – Standartlashtirish va metrologiya xodimlari kuni.
🇰🇿 Qozogʻiston – Kasaba uyushmalari kuni.
🇹🇲 Turkmaniston – Sog’liqni saqlash va tibbiyot sanoati xodimlari kuni
🇱🇰 Shri-Lanka – Armiya kuni.
🇹🇼 Tayvan – Milliy kun.
🇰🇵 Shimoliy Koreya – Partiya tashkil etilgan kun.
🇫🇯 Fiji Orollari – Mustaqillik kuni.
🇨🇺 Kuba – Mustaqillik uchun kurash boshlangan kun.
🇺🇸 AQSh – Kolumb kuni.
🇦🇲 Armaniston – Kimyo qo‘shinlari kuni.
🇨🇦 Kanada – Shukronalik kuni.
🇯🇵 Yaponiya – Fizkultura kuni.

👉 10-OKTABRDA SODIR BO‘LGAN VOQEALAR:

  • 732 – Puatye jangi.
  • 1503 – Rossiya rohiblari Kremlda birinchi marta aroqni olishdi. Aroq dastlab antiseptik sifatida ishlatilgan.
  • 1789 – Inqilobiy Fransiyada cherkov mulki milliylashtirildi.
  • 1846 – ingliz astronomi Uilyam Lassell Neptunning eng katta yo‘ldoshi bo‘lgan Tritonni kashf etdi.
  • 1865 – Amerikalik Jon Uesli Xayat sellyuloiddan billyard to‘pini patentladi.
  • 1868 – Kubani Ispaniyadan ozod qilish uchun o‘n yillik urush boshlandi.
  • 1868 – Astronom Jeyms Uotson asosiy kamar (106) Dion asteroidini kashf etdi.
  • 1919 – Antanta va AQSh Sovet Rossiyasiga iqtisodiy blokada e’lon qilishdi.
  • 1933 – AQShda dunyodagi birinchi kir yuvish kukuni sotila boshladi.
  • 1945 – Koreya Mehnat partiyasi tuzildi.
  • 1956 – Birinchi Gaz-M21 Volga avtomobili ishlab chiqarildi.
  • 1970 – Fiji Orollari mustaqillikka erishdi.
  • 1982 – “Meri Rouz“ kemasi dengiz tubidan chiqarildi.
  • 1990 – Kiyevlik talabalar Ukraina mustaqilligini talabi qilishib, ochlik e’lon qilishdi.
  • 1990 – Boshqirdiston oʻzini SSSR tarkibida ittifoq respublikasi deb eʼlon qildi.
  • 1996 – Afg‘oniston shimolida toliblarga qarshi koalitsiya tuzildi.
  • 2006 – VKontakte ijtimoiy tarmog‘i ishga tushdi.
  • 2007 – Shayx Muzafar Shukor «Soyuz TMA-11» kosmik kemasida koinotga uchgan birinchi Malayziyalik kosmonavt bo‘ldi.
  • 2015 – Anqaradagi terakt, 100 dan ortiq odam halok bo‘ldi.
  • 2022 – Rossiya Ukraina hududiga ommaviy raketa hujumi qildi, kamida 19 kishi halok bo‘ldi.

👉 10-OKTABRDA TAVALLUD TOPGAN MASHHURLAR:

  • 1477 – Salim I Yovuz (1520) – Usmonli turk imperiyasi sultoni Sulton Boyazid II ning oʻgʻli, 1512-yilning qishida yanicharlar yordamida otasidan taxtni tortib olgan.
  • 1684 – Jan Antuan Vatto (1721) – fransuz rassomi, rokoko uslubining asoschisi va buyuk namoyondasi.
  • 1731 – Genri Kavendish (1810) – ingliz fizigi va kimyogari, suv formulasini kashf etgan va Yer massasini «o’lchagan».
  • 1813 – Juzeppe Verdi (1901) – italyan bastakori.
  • 1861 – Fridtof Nansen (1930) – norvegiyalik qutb tadqiqotchisi, Nobel mukofoti sohibi (1922).
  • 1870 – Sharlotta Kuper (1966) – ingliz tennischisi, ayollarning o’rtasida birinchi Olimpiya chempioni.
  • 1913 – Simon Klod – fransuz yozuvchisi.
  • 1922 – Boris Kim (1996) – teatr rassomi, Oʻzbekiston xalq rassomi (1970).
  • 1927 – Orifxon Hotamov (2002) – xonanda, sozanda (tanbur, gʻijjak), bastakor, Oʻzbekiston xalq hofizi (1993).
  • 1940 – Hamidilla Oripov (1998) – kimyogar olim, Oʻz FA akademigi (1995).
  • 1994 – Asqar Akayev – Qirgizistoning 1-prezidenti, Qirgʻiziston davlat va siyosat arbobi.
  • 1949 – Almatov Zokir – Oʻzbekiston Ichki ishlar vaziri (1991-2006), Oʻzbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirining maslahatchisi (2018-yildan).
  • 1969 – Bahodir Qurbonov – oʻzbekistonlik davlat arbobi, Oʻzbekiston Respublikasi Mudofaa vaziri (2019).
  • 1984 – Pavel Durov – rossiyalik dasturchi, Telegram va «VKontakte» ijtimoiy tarmog’ining asoschisi.
  • 1986 – Esekyel Garay – argentinalik futbolchi, Argentina terma jamoasi himoyachisi, Olimpiya chempioni (2008).
  • 1988 – Aleksandra Kotlyarova – uzunlikka sakrash boʻyicha ixtisoslashgan Oʻzbekiston sportchisi, Oʻzbekiston Respublikasining xalqaro toifadagi sport ustasi.
  • 1990 – Madina Mumtoz – oʻzbek qoʻshiqchisi va kino aktrisasi.
  • 1999 – Zuhra Yoʻlchiyeva – yosh shoira va tarjimon, Zulfiya nomidagi davlat mukofoti sovrindori (2019).