12 sentabr kun tarixi

👉 BAYRAMLAR:

🇺🇳 Birlashgan Millatlar Tashkilotining Janub-Janub hamkorligi kuni.
🌎 Butunjahon delfinlar kuni.
🌏 Ehtiyotkorlik kuni.
🌏 Xalqaro trikotaj kuni.

🔹 MILLIY BAYRAMLAR:

🇺🇸 AQSh ‐ Milliy rag’batlantirish kuni.
🇹🇲 Turkmaniston – “Ruhnoma” kuni.
🇮🇷 Eron – Kino kuni.
🇲🇽 Meksika – Avliyo Patrik batalyonini xotirlash kuni.
🇺🇸 AQSh – Milliy politsiyachi ayollar kuni.
🇧🇾 Belarus ‐ Tergov qo’mitasi kuni.

👉 12-SENTABR SANASIDA SODIR BO’LGAN VOQEALAR:

  • Mil. av. 490 – yunon jangchisi Fidippid Marafon shahridan Afinaga yugurib keldi va yunonlarning g’alabasi haqida xabar berdi.
  • 1485 – Tver boyarlari buyuk knyaz Ivan III ga sodiqlik qasamyodini qilishdi.
  • 1683 – Vena jangi.
  • 1799 – Derbent shayxi (Ozarbayjon) Ali Xon Rossiya fuqaroligiga qabul qilindi.
  • 1850 – Daniya-Prussiya urushi paytida Missund jangi bo’lib o’tdi.
  • 1890 – Inglizlar Solsberi shahriga (hozirgi Xarare, Zimbabve poytaxti) asos solishdi.
  • 1923 – Jenevada pornografik nashrlarning aylanishi va savdosiga chek qo’yish to’g’risidagi konvensiya imzolandi.
  • 1934 – Latviya, Litva va Estoniya siyosiy ittifoq (Bolqon Antantasi) tuzdilar.
  • 1940 – Lasko gʻorida qoyatosh suratlari topildi.
  • 1943 – Otto Skorzeni Benito Mussolini qamoqdan ozod qilindi.
  • 1948 – «Polo» operatsiyasi boshlandi.
  • 1972 – Julettaning tavallud kuni.
  • 1974 – Efiopiyada imperator Xayl Selassi I taxtdan tushirildi.
  • 1980 – Turkiyada harbiy to’ntarish yuz berdi.
  • 1990 – O’zbekiston Kasaba uyushmalari federatsiyasi tashkil topgan.
  • 1990 – Germaniyani birlashtirish to‘g‘risidagi shartnoma.imzolandi.
  • 2003 – Nukus shahrining 70 yilligi nishonlandi va shahar “Do’stlik” ordeni bilan mukofotlandi.
  • 2008 – O’zbekiston Respublikasining “Muzeylar to’g’risida”gi qonuni qabul qilindi.

👉12-SENTABR SANASIDAGI TAVALLUDLAR:

  • 1764 – Viktor-Jozef Etyen de Juy (1846) – fransuz yozuvchisi va dramaturgi, Fransiya akademiyasining a’zosi.
  • 1818 – Richard Jordan Gatling (1903) – amerikalik ixtirochi, shifokor, ellikdan ortiq patent egasi.
  • 1838 – Artur Auvers (1915) – nemis astronomi, birinchi yulduzlar katalogini tuzuvchisi.
  • 1897 – Iren Jolio-Kyuri (1956) – fransuz fizik ayoli, Nobel mukofoti sovrindori (1935).
  • 1905 – Arapov Boris (1992) – rus kompozitori, pedagog, O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan san’at arbobi (1944).
  • 1908 – Axunbayev Isa (1975) – jarrohlik sohasidagi yirik olim.
  • 1928 – Ahmetov Sirojiddin (1996) – qoraqalpoq adabiyotshunosi, O’zbekiston (1975) va Qoraqalpog’iston (1973) da xizmat ko’rsatgan fan arbobi.
  • 1933 – Tatyana Doronina – teatr va kino aktrisasi, SSSR xalq artisti.
    Kun tarixi kanalidan olindi
  • 1934 – Solihov Enmark 1984) – kompozitor, pedagog, Ozbekistonda xizmat korsatgan san`at arbobi (1984).
  • 1945 – Richard Thaler – AQShlik iqtisodchi, AQSh iqtisodiy uyushmasi prezidenti, Nobel mukofoti sohibi (2017).
  • 1948 – Ulugʻbek Musayev (2002) – kompozitor, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi (1981).
  • 1950 – Shavkat Rahmon (1996 – shoir, tarjimon, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan madaniyat xodimi (1996).
  • 1951 – Dilbar Abdulazizova – oʻzbek teatr va kino aktrisasi, Oʻzbekiston xalq artisti (2013).
  • 1963 – Maria Angelita Ressa – filippin-amerikalik jurnalist va yozuvchi, Rappler Internet yangiliklar saytining asoschilaridan biri va bosh direktori, Nobel mukofoti sohibi (2021).
  • 1966 – Anusha Ansoriy – kelib chiqishi eronlik boʻlgan amerikalik olima, «Prodea systems, Inc» kompaniyasi asoschisi va rahbari.
  • 1988 – Nigora Ismoilova – xonanda, «Nihol» mukofoti sovrindori.
  • 1990 -Reneta Petrova Kamberova – bolgariyalik badiiy gimnastikachi, 2011-yilda Bolgariya jamoasi tarkibida jahon chempioni (3 ta lenta va 2 halqa).
  • 1997 – Sidney Bernice Sweeney – amerikalik aktrisa va model.