Shimoliy Qozog’iston viloyati

Shimoliy Qozog’iston viloyati — Qozog’istonning shimoliy qismidagi viloyat. 1936 yil 29 iyulda tashkil etilgan. Maydoni 44,3 ming km2. Aholisi 691,6 ming kishi (2002), asosan, qozoq va ruslar, shuningdek, ukrain, tatar, belorus va boshqalar millat vakillari ham yashaydi. Shahar aholisi 42%. 13 tumanga bo’lingan, 5 shahar, 4 shaharcha bor. Markazi — Petropavlovsk shahri. Muhim shaharlari: Petropavlovsk, bulaevo, Mamlyutka, Sergeevka. Viloyat G’arbiy Sibir tekisligining Janub chekkasi va Qozog’iston past tog’larining Janub qismida joylashgan. Shimoli sharqdan (115 — 120 metr) Janub va Janubi sharqqa (200 metr) balandlashib boradi. Iqlimi keskin kontinental. Qishi sovuq va uzoq (5 oydan ortiq), kamqor; yozi issiq, quruq. Yanvarning o’rtacha temperaturasi -18,5°, — 19,5°, iyulniki 18,5—19,5°. Yiliga 300-340 mm yog’in tushadi. Daryolari ob havzasiga mansub. Ishim daryosining o’rta oqimi viloyat hududidan o’tgan. Viloyat o’rmonli dasht va dasht zonalari oralig’ida joylashgan. Ko’p qismining tuprog’i qoratuproq. Viloyat hududining 8% o’rmon. Los, Sibir eligi; yirtqichlardan bo’ri, tulki; quyon, uzunburuncha, tipratikan uchraydi. Ondatra iqlimlashtirilgan. Asosiy sanoat tarmoqlari — mashinasozlik, oziqovqat, yengil sanoat. Sanoat korxonalarining ko’p qismi Petropavlovskda joylashgan. Mashinasozlik zdlarida magnitofon, mineral o’g’it sochuvchi traktor tirkamalari, ichki yonuv dvigatellari va boshqalar ishlab chiqariladi. Mashina ta’mirlash zavodlari, Petropavlovsk go’sht kombinati, un, moy, pishloq, likyoraraq, sut zavodlari, tikuvchilik, sport mollari fabrikalari, ko’n, yelim zavodlari, temir-beton buyumlari, g’isht zavodlari, uysozlik kombinati va boshqalar ishlab turibdi. Qishloq xo’jaligida g’allachilik va sutgo’sht chorvachiligi asosiy o’rinda. 1954-60 yillarda 1,3 million gektar qo’riq yer o’zlashtirildi. Ekin maydonlariga don, kartoshka va sabzavotpoliz, emxashak, texnika ekinlari, bahori bug’doy, arpa, suli, grechixa, qisman tariq ekiladi. Xo’jaliklarda qoramol, cho’chqa, qui va echki, yilqi, parranda boqiladi. Shimoliy Qozog’iston viloyati hududidan Transsibir temir yo’l o’tgan. Temir yo’l uzunligi 470 kilometr. Qattiq qoplamali avtomobil yo’llar uzunligi 1645 kilometr. Havo yo’llari Petropavlovskni Ostona, Moskva, Olmaota hamda Sibirdagi shaharlar, shuningdek, Kavkazdagi kurortlar va boshqalar shaharlar bilan bog’laydi. Petropavlovsk pedagogika instituti, shimoliy chorvachilik ilmiy tadqiqot instituti, o’lkashunoslik muzeyi, drama teatri, filarmoniya va boshqalar madaniyat muassasalari bor.