KAUCHUKLI DARAXTLAR

KAUCHUKLI DARAXTLAR – ba’zi qismlarida tabiiy kauchuk hrsil bo’ladigan daraxtlar. Kaysi to’qimalarida kauchuk to’planishiga qarab, K.D. lateks l i (kauchuk sutshira — lateks tarkibida bo’ladi), parenximali (kauchuk novda va ildiz parenximasida to’planadi), xlorenxi mal i (kauchuk yosh novda va barglarning yashil to’qimalarida yig’iladi) xillarga bo’linadi. Lateksli daraxtlar sanoat ahamiyatiga ega bo’lib, ulardan oson yo’l b-n ko’p mikdorda ka- uchuk olinadi. Mas, Braziliya geveyasida dunyo bo’yicha olinadigan tabiiy kauchuk- ning 95% bo’ladi; qolgan 5%i tropiklar- dagi boshqa lateksli daraxtlar (sapium, maniok, fikus, landolfiya)dan olinadi. O’zbekistonda K.D.dan tog’saqich o’sadi. Kaf (ing. cust and freight — qiymat va kira haqi) — xalqaro savdo ishla- rida tovar etkazib berish va haqini to’lashning asosiy shartlaridan biri. K.ga ko’ra, tovar sotuvchi yuklarni kon- trakt da ko’rsatilgan muddatda kema- ga yuklab berish, dengizda yuk tashish bo’yicha shartnoma tuzishi va yukni man- zilga etkazib berishi uchun kira haqini to’lashi lozim. Yuk etib kelgan portda yuklarni tushirish xarajatlarini xari- dor to’laydi.