16 may kun tarixi

? BAYRAMLAR:

?? BMT – Xalqaro birgalikda tinch-totuv hayot kechirish kuni.
?? BMT (YUNESKO) – Xalqaro yorug‘lik kuni.
? Xalqaro biograflar kuni.
? Global foydalanish imkoniyatidan xabardorlik kuni‌‌

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Polsha – Chegarachilar kuni.
?? Malayziya – O’qituvchilar kuni.
?? Janubiy Sudan – SPLA kuni. SPLA – Sudan Xalq Ozodlik Armiyasi.

? VOQEALAR:

  • 1648 – Bohdan Xmelnitskiy Hamdo’stlik qo’shinlari ustidan Sariq suvlar yaqinida g’alaba qozondi.
  • 1703 – Sankt-Peterburg shahriga asos solindi.
  • 1744 – Qirolicha Yelizaveta Petrovnaning farmoni bilan Rossiya imperiyasida o’lim jazosi bekor qilindi.
  • 1764 – Yekaterina II Tartibli qizlar institutini ochdi.
  • 1849 – Karl Marks Germaniyadan chiqarib yuborildi.
  • 1881 – Germaniyada, Berlinning bir chetidan dunyodagi birinchi elektr tramvay o’tdi. Ark va simli model keyinchalik – 1890-yilda paydo bo’ldi.
  • 1901 – Argentina milliy futbol terma jamoasi Urugvay milliy futbol terma jamoasi ustidan 3:2 hisobida gʻalaba qozondi.
  • 1919 – Mustafo Kamol  turk urushini boshlash uchun Istanbuldan Samsunga jo’nab ketdi.
  • 1926 – Usmonli imperiyasining 36- va oxirgi sultoni va islomning 115 -xalifasi  Vahdettin (Italiya) da vafot etdi.
  • 1929 – Hollywood Roosevelt mehmonxonasida birinchi marta Oscar mukofotini topshirish marosimi boʻlib oʻtdi.
  • 1952 – Buyuk Britaniyada ayollar uchun teng  ish haqi qonuniy kuchga kirdi.
  • 1969 – sovet fazo kemasi «Venera 5» Venera sayyorasiga qo’ndi .
  • 1975 – Yaponiyalik alpinist Junko Tabi Everest cho’qqisiga chiqqan birinchi ayol alpinist nomini qo’lga kiritdi.
  • 1996 – “O‘zbekiston Respublikasi va Venesuela Respublikasi o‘rtasida diplomatik munosabatlar o‘rnatish to‘g‘risida”gi Protokol imzolandi.
  • 2003 – O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimovga “Dialog svilizatsiy” fondining  “Andrey Pervozvanniy” xalqaro mukofoti topshirildi. 
  • 2007 – 60- Xalqaro Kann kinofestivali boshlandi.
  • 2009 – Moskvada Yevrovideniye tanovining final bosqichi bo‘lib o‘tdi.
  • 2011 – «Terraria» ommaviy o’yini chiqarildi.

? TAVALLUDLAR:

  • 1718 – Mariya Agnezi (1799) – italyan matematik-faylasufi, matematika sohasidagi birinchi professor ayol.
  • 1763 – Lui Voklen (1829) – fransuz kimyogari, xrom va berilliy moddalarini ochgan.
  • 1804 – Elizabet Palmer Pibodi (1894) – AQSh dagi birinchi bolalar bog‘chasininig asoschisi.
  • 1831 – Edvard Xyuz (1900) – amerikalik fizik, mikrofon ixtirochisi.
  • 1930 – Nuriddin Shukurov (1995) – adabiyotshunos olim, filologiya fanlari doktori, professor.
  • 1950 – Yoxannes Jorj Bednorz – nemis fizigi, Nobel mukofoti sohibi (1987).
  • 1963 – Fatxulla Ma’sudov (2020) – aktyor, O‘zbekiston Respublikasida xizmat ko‘rsatgan artist.
  • 1966 – Janet Jyekson – amerikalik qo‘shiqchi, Jyeksonlar sulolasi vakili.
  • 1965 – Krist Entoni Novoselich – amerikalik rok-musiqachi. 
  • 1972 – Andjey Sebastian Duda – Polsha Prezidenti (2015-yildan), Yevropa Parlamenti deputati.
  • 1977 – Lynn Collins – amerikalik aktrisa.
  • 1977 – Umid Ahmadjonov – Oʻzbekiston Milliy Olimpiya qoʻmitasi prezidenti (2018-2019).
  • 1981 – Jim Starjess – ingliz aktyori.
  • 1986 – Megan Denise Fox – amerikalik aktrisa va model.
  • 1993 – Li Ji Eun (IU) – janubiy koreyalik qoʻshiqchi, qoʻshiqnavis, model va aktrisa.