Bo'lim: D harfi

DILI KABUTAR, kaptar yuragi — kechpishar xo’raki uzum navi. Tupi o’rtacha va kuchli o’sadi. Guli ikki jinsli. Bargi katta, besh bo’lakli, ko’p kertikli, arra tishli, to’q yashil, cheti sal yuqoriga … Read More

DILETANT (lotincha delecto — rohatlantiraman, zavqlantiraman so’zidan) — fan yoki musiqa, rassomlik, me’morlik kabi san’at turlarining biror sohasi bilan izchil qiziqib shug’ullangan, lekin shu sohaning professional mutaxassisi bo’lmagan shaxs, ma’lum … Read More

DILER (inglizcha dealer — savdogar, agent) — 1) qimmatli qog’ozlar, valyutalar, qimmatbaho metallar va boshqa oldi-sotdisini, birja operatsiyalarini o’z nomidan va shaxsiy mablag’lari hisobiga amalga oshiruvchi fond birjasi a’zosi, jismoniy … Read More

DILEMMA (Di… va Yunoncha lemma — asos, hukm) — 1) mantiqda — shartli 2 hukmdan va 2 hadli bir hukmdan chiqarilgan xulosa, bunda ikkala had ham yo shartli hukmlarning sabablari … Read More

DILBARJIN — qadimgi shahar xarobasi (miloddan avvalgi 5 — milodiy 4-asr). Afg’onistonning Balx shahridan 40 kilometr shimoli g’arbda joylashgan. Yunon-Baqtriya va Kushon podsholiklari davrida ravnaq topgan. Sovet-afg’on ekspeditsiyasi qazish ishlari … Read More

DILATOMETRIYA (lotincha dilato — kengaytiraman va …metriya) — fizikaning jismlar o’lchamlari o’zgarishining tashqi ta’sirlar (temperatura, bosim, elektr va magnit maydonlar, ionlovchi nurlanish va boshqalar) ga bog’liqligini o’rganuvchi bo’limi. Dilatometriya asosan … Read More

DILATOMETR (lotincha dilato — kengaytiraman va …metr) — issiqlik, bosim, elektr va magnit maydoni, ionlovchi nurlanish va hokazolar. ta’sirida jism o’lchamlarining o’zgarishini o’lchaydigan asbob. Jism o’lchamlarining mutlaq o’zgarishiga sezgirligi Dilatometrning … Read More

DILA — 1) eshik chorcho’pi orasidagi taxtacha; 2) bezak san’atida yaratiladigan naqsh mujassamoti. To’g’ri to’rtburchak yoki murabba hoshiya ichiga ishlanadi. Jumladan bag’dodi eshik tabaqalarida chorcho’p orasiga ishlanadi: bunda eshik tabaqasining … Read More

DIKTOFON (lotincha dicto — aytib turaman va … fon) — tovushni lenta va plastinkaga avtomatik tarzda yozib oladigan va qayta eshittiradigan apparat. Tuzilishi magnitofonga o’xshaydi. Unda tovushni bir tezlikda yozib … Read More

DIKTOR (lotincha dictor — so’zlovchi) — radio va televideniyeda mikrofon oldida, telekamera qarshisida tayyor matnni o’quvchi shaxs. Diktor xushovoz bo’lishi, diktsiyasi kuchli va til normalarini puxta bilishi zarur. Diktorlikka nutqi, … Read More