Bo'lim: M harfi

Monosom tahlil – genetic ta-dqiqot usuli; aneuploidiya hodisasi tiplaridan biri — monosomiyaga (q. Geteroploidiya) asoslangan. Genotip- dagi ayrim xromosomalarning irsiy ahamiyatini aniqlashga xizmat qiladi. Monosomiklar tashqi va ichki (fiziolo- gik, … Read More

MONOSILLABIZM (mono … va Yun. syllabe — bo’g’in) — ma’lum bir til- da so’zlar (leksemalar)ning bir bo’g’inli bo’lishi. Bu xususiyat tillarni tipolo- gik (lekin genealogik emas) jihatdan tasniflash uchun asos … Read More

Morganlar (Morgan) – AQShdagi eng keksa va yirik moliya guruhlaridan biri. 19-a.ning oxirida shakllangan. Bu guruhga Morgan (1813-90) asos solgan. Ta’sir sohalari: bank ishi, kayta ish- lash sanoati, t. y. … Read More

Morgan (Morgan) Tomas Xant (1866.25.9, Leksington, Kentukki — 1945.4.12, Pasadena, Kaliforniya) — amerikalik zoolog, genetika asoschilari- dan biri, AQSh Milliy FA prezidenti (1927-31). London Qirollik jamiyati a’zosi (1919 y.dan). Kentukki … Read More

Morastel, Monastel — vino- bop kechpishar uzum navi. Vatani — Is- paniya. Frantsiyaning Jan. va Italiyada o’stiriladi. 1890-1900 y.larda Qrimga keltirilgan. Qozog’iston, Qirg’iziston, O’zbekiston va Tojikistonda r-nlashtirilgan. Bargidiam. 15-16 sm, … Read More

Moraviya (Morava) — Chexiyada shu nom b-n atalgan tarixiy viloyat va dast- labki davlatning nomi. Qad. aqolisi — keltlar. Mil. 3-4-a.larda buerga sla- vyanlar (moravanlar va b.) kelib joylash- ganlar. … Read More

Morfogenez (Yun. morphe — shakl va genesis — rivojlanish) — or- ganizmlarning ontogenezi va filogene- zida yangi shakllar va tuzilmalarning hosil bo’lish jarayoni. M. jarayonida hujayralarning ko’payishi, joyining o’zgarishi, tanlanishi, … Read More

Morfinizm — giyohvandlik tur- laridan biri, morfinga o’rganib qolib, uni qabul qilmay tura olmaslik, xumor- lik. M.da ruhiyat (shaxsning xususiyat- lari, fe’l-atvori, irodasi) buziladi, xumor (abstinentsiya) sindromi rivoj- lanadi, odam … Read More

Morfin — afyun (opiy)ning aso- siy alkaloidi. Afyundan kimyoviy yo’l b-n ajratib olinadi. Og’riq qoldiruvchi kuchli narkotik moddalar turkumiga ki- radi. Tibbiyotda M.ning gidroxlorid tuzi ishlatiladi. M., asosan, Markaziy nerv … Read More

Morfema (Yun. morphe — shakl) — o’ziga xos shakl va ma’noga ega bo’lgan, boshqa ma’noli qismlarga bo’linmaydigan, so’z (leksema) yasash yoki so’zning shaklini hosil qilish uchun xiz- mat qiladigan lisoniy … Read More