13 oktabr kun tarixi

? VOQEALAR:

  • 54 – Rim imperatori Klavdiyning rafiqasi uni qo’ziqorin bilan zaharladi.
  • 54 – Neron Klavdiy Sezar Druz Germanik “Neron Klavdiy Sezar August Germanik” nomi bilan Rim imperiyasi imperatori deb e’lon qilindi.
  • 1307 – Qirol Filip IV buyrug’i bilan barcha fransuz tampliyerlari bir vaqtning o’zida hibsga olindi.
  • 1479 – Vengriya qo’shinlari Xleb maydonida turklarni mag’lubiyatga uchratdi.
  • 1582 – Italiyada va boshqa katolik mamlakatlarida Yulian taqvimi (eski uslub) Grigorian (yangi uslub) bilan almashtirildi.
  • 1675  – gollandiyalik fizik Kristian Gyuygens cho’ntak soatini patentladi.
  • 1773 – Charle Messier yangi galaktikani kashf etdi.
  • 1792 – AQSh Prezidenti qarorgohi (hozirgi  “Oq uy”) poydevoriga birinchi tosh qo’yildi.
  • 1805 – Elxingendagi jang.
  • 1884 – Grinvich nolinchi meridian o‘tgan joy sifatida tasdiqlandi.
  • 1923 – Turkiya poytaxti Istanbuldan Anqaraga koʻchdi.
  • 1941 – Moskva uchun janglar.
  • 1944 – Sovet qo’shinlari Rigaga kirishdi.
  • 1976 – Chelyabinsk millioner shaharga aylandi.
  • 1992 – O‘zbekiston va Afg‘oniston o‘rtasida diplomatik aloqalar o‘rnatildi.
  • 2000 – Salvadorda metanoldan katta zaharlanish, 122 kishi vafot etdi.
  • 2005 – Terrorchilarning Nalchikka hujumi.
  • 2019 – Keniyalik Brigid Kosgey Chikago marafonida ayollar o’rtasida jahon rekordini o’rnatdi (2:14:04).

    ? TAVALLUDLAR:
  • 1474 – Mariotto Albertinelli (1515) – italyan Uyg’onish davri rassomi.
    -1821 – Rudolf Virxov (1902) –  birinchi bo’lib leykemiyani ta’riflagan nemis patologi va fiziologi, siyosatchi.
  • 1834 – Anatoliy Bogdanov (1896) – rus antropologi va zoologi, Rossiyada antropologiya fanining asoschisi.
  • 1895 – Jamol Gursal (1966) – Turkiya prezidenti (1960- 1966) va bosh vaziri (1960-1961).
  • 1925 – Margaret Tetcher (2013) – Buyuk Britaniyaning 71-Bosh vaziri (1979-1990).
  • 1926 – Gleb Maksimov (2001) – sovet va rus olimi, muhandis- konstruktor, dunyodagi birinchi sun’iy Yer yo’ldoshini yaratgan.
  • 1932 – Griggs Tompson – amerikalik matematik. 
  • 1934 – Saveli Kramarov (1995) – sovet va amerikalik komediya aktyori, RSFSRda xizmat ko’rsatgan artist.
    Kun Tarixi kanalidan olindi
  • 1934 – Nana Muskuri – yunon qo’shiqchisi, YuNISEFning ezgulik elchisi.
  • 1936 – Qurbonov To’lqin – O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan bastakor.
  • 1966 – Maksim Moshkov – rus dasturchisi, “Moshkov kutubxonasi” deb nomlanuvchi tarmoq kutubxonasini tuzgan.
  • 1982 – Yan Torp – avstraliyalik suzuvchi, jahon chempioni va rekordchisi, uch karra Olimpiya chempioni.
  • 1990 – Puja Hegde –  hind aktrisasi va modeli.
  • 1997 – Arina Folts – oʻzbekistonlik tennischi.

? BAYRAMLAR:

?? BMT – Xalqaro xatarli ofatlarni kamaytirish kuni.
? Butunjahon tuxum kuni.
? Butunjahon trombozga qarshi kurash kuni.
? Xalqaro omadsizlar kuni.
? Xalqaro kostyum kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? AQSh – Harbiy dengiz kuchlari kuni.
?? Namibiya – Daraxt ekish kuni.
?? Burundi – Rvagasore kuni.
?? Kambodja – Pchum Ben ajdodlar xotirasi bayrami.
?? Vetnam – Tadbirkorlar kuni.
?? Ozarbayjon – Temir yo’l xodimlari kuni.
?? Polsha – Tez tibbiy yordam kuni.
?? Tailand – Politsiya kuni.